Schermer TR, Verweij EH, Cretier E, Pellegrino A, Poels PJ. Accuraatheid en precisie van spirometers. Huisarts Wet 2012;55(9):382-6
DOEL
Spirometrie is een belangrijke test voor het diagnosticeren en monitoren van chronische luchtwegaandoeningen. Veel huisartsenpraktijken beschikken over een eigen spirometer en gebruiken deze geregeld in hun patiëntenzorg, maar het is niet bekend hoe deze apparaten presteren. Daarom wilden we de accuraatheid en precisie van spirometers in Nederlandse huisartsenpraktijken bepalen.
METHODE
We hebben 49 spirometers uit een landelijke steekproef van 300 huisartsenpraktijken getest door met een computergestuurde ijkspuit acht gestandaardiseerde blaaspatronen toe te dienen. Meetprestaties drukten we uit als ‘accuraatheid’ (de afwijking van de ijkspuitwaarde) en ‘precisie’ (het verschil tussen de hoogste en laagste waarde) voor de FEV1 (eensecondewaarde) en FVC (geforceerde vitale capaciteit). De turbinespirometers in de steekproef verdeelden we over drie leeftijdscategorieën (1-2, 3-5, ≥ 6 jaar oud). Aan de hand van variantie analyse analyseerden we het verband tussen leeftijd van turbinespirometers en hun accuraatheid en precisie, evenals eventuele verschillen tussen turbinemeters en pneumotachografen.
RESULTATEN
In de steekproef zaten 39 turbinespirometers en 8 pneumotachografen. Gemiddelde leeftijd van de spirometers was 4,3 (sd 3,7) jaar. De accuraatheid voor alle blaaspatronen samen was + 25 ml (95%-BI 12-39) voor de FEV1 en + 27 ml (95%- BI 10-45) voor de FVC, met uitschieters in beide richtingen van > 200 ml voor FEV1 en > 500 ml voor FVC. De gemiddelde precisie was 14 ml (95%-BI 11-17) voor FEV1 en 35 ml (95%-BI 24-47) voor FVC. Voor de FEV1 vertoonden de pneumotachografen qua accuraatheid grotere afwijkingen dan de turbinemeters (p < 0,003), voor de FVC was dat niet het geval. Bij de turbinemeters vonden we geen relatie tussen leeftijd en meetprestaties.
CONCLUSIE
Spirometers in Nederlandse huisartsenpraktijken meten gemiddeld iets te hoge FEV1- en FVC-waarden, al vertonen sommige apparaten aanzienlijke meetfouten. Turbinespirometers lijken accurater en preciezer te zijn dan pneumotachografen. Oudere turbinemeters presteren niet per se slechter dan jongere.
