Top

Kind en adolescent

Gepubliceerd in:

15-11-2019 | Artikelen

Andere ouders als bron van steun

Ervaringen met het geven en ontvangen van informele sociale steun in het opvoedingsondersteuningsprogramma Buurtgezinnen.nl

Auteurs: Linde E. Remmelink, Msc., Dr. Patty Leijten, Dr. Lex Veldboer

Gepubliceerd in: Kind en adolescent | Uitgave 4/2019

Samenvatting

Achtergrond

Informele ouderlijke steun wordt gezien als kansrijke interventie voor het reduceren van opvoedstress. Er is echter weinig bekend over hoe relaties tussen ouders met en zonder opvoedstress zich ontwikkelen in opvoedingssituaties waarbij de ene partij ondersteuning geeft en de andere partij ondersteuning ontvangt. Kennis over bevorderende en belemmerende factoren kan helpen om informele ouderlijke steun verder vorm te geven.

Methoden

We hebben gedurende een kwalitatief fenomenologisch onderzoek steunouders (N = 16) en vraagouders (N = 12) in een semigestructureerd interview gevraagd naar hun ervaringen met informele sociale steun in het informele opvoedingsondersteuningsprogramma Buurtgezinnen.nl.

Resultaten

Bevorderende factoren zijn het opbouwen van vertrouwen in de startfase, het bewaren van enige sociale afstand, het erkennen van verschillen wat betreft opvoedstress, financiële mogelijkheden, opleidingsniveau en de normen en waarden die worden gehanteerd in de opvoeding. Ten slotte is het voorkómen van een grote disbalans tussen geven en nemen ook een belangrijke bevorderende factor. Belemmerende factoren zijn een gebrekkig zicht op de leefwereld van de ander, handelings- en vraagverlegenheid en ongevraagde steun.

Conclusies

Verschillende factoren bevorderen het geven en ontvangen van informele sociale steun. Tevens is een aantal belemmerende ervaringen te onderscheiden, op grond waarvan aanbevelingen worden gedaan om de onderlinge relatie verder te optimaliseren.

vorige artikel Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten bij jongeren: wat wordt de focus van behandeling?

volgende artikel Gemert, Marike van (2019). Praktijkboek praten met kinderen over kindermishandeling

Aar, J. V. van, Asscher, J. J., Zijlstra, B. J. H., Deković, M., & Hoffenaar, P. J. (2015). Changes in parenting and child behavior after the home-start family support program: a 10 year follow-up. Children and Youth Services Review, 53, 166–175. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2015.03.029.CrossRef

Asscher, J. J. (2005). Parenting support in community settings. Parental needs and effectiveness of the Home-Start Program. Amsterdam: SCO-Kohnstamm Instituut.

Asscher, J. J., Deković, M., Prinzie, P., Hermanns, J., & Akker, A. L. van den (2009). De betekenis van veranderingen in gezinnen die hebben deelgenomen aan het Home-Start programma en voorspellers van deze veranderingen. Pedagogiek, 29, 247–267. https://www.home-start.nl/pages/Home-start/Home.

Barnet, B., Duggan, A. K., Devoe, M., & Burrel, L. (2002). The effect of volunteer home visitation for adolescent mothers on parenting and mental health outcomes: a randomized trial. Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine, 156, 1216–1222. https://doi.org/10.1001/archpedi.156.12.1216.CrossRefPubMed

Belsky, J. (1984). The determinants of parenting: a process model. Child Development, 55(1), 83–96. https://doi.org/10.2307/1129836.CrossRefPubMed

Bohns, V. K., & Flynn, F. J. (2015). Empathy gaps between helpers and help-seekers: Implications for cooperation. http://digitalcommons.ilr.cornell.edu/. Geraadpleegd op: 6 februari 2017.

Bolger, N., Zuckerman, A., & Kessler, R. C. (2000). Invisible support and adjustment to stress. Journal of Personality and Social Psychology, 79(6), 953–961. https://doi.org/10.1037//0022-3514.79.6.95.CrossRefPubMed

Bredewold, F., Tonkens, E., & Trappenburg, M. (2013). Wederkerigheid tussen weerbare en kwetsbare burgers. Wat zijn de mogelijkheden en voorwaarden? In T. Kampen, I. Verhoeven & L. Verplanken (red.), De affectieve burger. Hoe de overheid verleidt en verplicht tot zorgzaamheid (pag. 168–186). Amsterdam: Van Gennep.

Bryman, A. (2012). Social research methods (4e druk.). Oxford: Oxford University Press.

Budde, S., & Schene, P. (2004). Informal social support interventions and their role in violence prevention: an agenda for future evaluation. Journal of Interpersonal Violence, 19(3), 341–355. https://doi.org/10.1177/0886260503261157.CrossRefPubMed

CBS (2008). Jaarrapport 2008 Landelijke Jeugdmonitor. Den Haag: Centraal Bureau voor de Statistiek.

CBS (2019). Onderwijsniveau. CBS. https://www.cbs.nl/nl-nl/artikelen/nieuws/2013/40/onderwijsniveau-bevolking-gestegen/onderwijsniveau. Geraadpleegd op: 17 nov 2016.

Cohen, S. (2004). Social relationships and health. American Psychologist, 59, 676–684. https://doi.org/10.1037/0003-066X.59.8.676.CrossRefPubMed

Cohen, E., & Canan, L. (2006). Closer to home: parent mentors in child welfare. Child Welfare: Journal of Policy, Practice, and Program, 85(5), 867–884.

Cohen, S., & Wills, T. A. (1985). Stress, social support, and the buffering hypothesis. Psychological Bulletin, 98, 310–357.CrossRef

Corcoran, J., & Nichols-Casebolt, A. (2004). Risk and resilience ecological framework for assessment and goal formulation. Child and Adolescent Social Work Journal, 21, 211–236. https://doi.org/10.1023/B:CASW.0000028453.79719.65.CrossRef

Crnic, K., & Low, C. (2002). Everyday stresses and parenting. In M. Bornstein (red.), Handbook of parenting: practical issues in parenting (band 5, pag. 243–267). Mahwah: Lawrence Erlbaum.

Davidson, L., Chinmans, M., Sells, D., & Rowe, M. (2006). Peer support among adults with serious mental illness: a report from the field. Schizophrenia Bulletin, 32(3), 443–450. https://doi.org/10.1093/schbul/sbj043.CrossRefPubMedPubMedCentral

Engbersen, R., Sprinkhuizen, A., Uyterlinde, M., & Lub, V. (2008). Tussen zelfsturing en paternalisme. Inhoud geven aan empowerment in achterstandswijken. Utrecht: Movisie.

Fales, J. L., Essner, B. S., Harris, M. A., & Palermo, T. M. (2014). When helping hurts: miscarried helping in families of youth with chronic pain. Journal of Pediatric Psychology, 39(4), 427–437. https://doi.org/10.1093/jpepsy/jsu003.CrossRefPubMedPubMedCentral

Feeney, B. C., & Collins, N. L. (2015). A new look at social support: a theoretical perspective on thriving through relationships. Personality and Social Psychology Review, 19(2), 113–147. https://doi.org/10.1177/1088868314544222.CrossRefPubMed

Geens, N., & Vandenbroeck, M. (2014). The (ab)sense of a concept of social support in parenting research: a social work perspective. Child & Family Social Work, 19(4), 491–500. https://doi.org/10.1111/cfs.12048.CrossRef

Hochschild, A. R. (1979). Emotion work, feeling rules, and social structure. The American Journal of Sociology, 85(3), 551–575. https://doi.org/10.1086/227049.CrossRef

Krause, N., & Shaw, B. A. (2000). Giving social support to others, socioeconomic status, and changes in self-esteem in late life. The Journals of Gerontology: Series B, 55(6), 323–333. https://doi.org/10.1093/geronb/55.6.S323.CrossRef

Lam, E. (2016). Risicokind of evenwichtskunstenaar? Kind zijn ondanks een moeilijke thuissituatie. Schiedam: Uitgeverij Scriptum.

Linders, L. (2010). De betekenis van nabijheid: een onderzoek naar informele zorg in een volksbuurt. Proefschrift. Den Haag: SDU-uitgevers.

Östberg, M., & Hagekull, B. (2000). A structural modeling approach to the understanding of parenting stress. Journal of Clinical Child Psychology, 29, 615–625. https://doi.org/10.1207/S15-374424JCCP2904_13.CrossRefPubMed

Rook, K. S., & Sorkin, D. H. (2003). Fostering social ties through a volunteer role: implications for older adults’ psychological health. International Journal of Aging and Human Development, 57, 313–337. https://doi.org/10.2190/NBBN-EU3H-4Q1N-UXHR.CrossRefPubMed

Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55(1), 68–78. https://doi.org/10.1037/0003-066X.55.1.68.CrossRefPubMed

Schmitz, M. (2001). Intelligent balanceren tussen distantie en betrokkenheid. Huisarts en Wetenschap, 44, 118–122. https://doi.org/10.1007/BF03082361.CrossRef

Schreuders, B. (2015). Protocollen voor begeleiding van mensen met psychische klachten. Handleiding voor POH-GGZ en overige zorgprofessionals. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.CrossRef

Simons, R. L., & Johnson, C. (1996). The impact of marital and social network support on quality of parenting. In I. G. R. Pierce, B. R. Sarason & I. G. Sarason (red.), Handbook of social support and the family (pp. 269–287). New York: Plenum Press.CrossRef

Smith, J. A., Flowers, P., & Larkin, M. (2013). Interpretative phenomenological analysis. Theory, method and research. London: SAGE.

Thoits, P. A. (2011). Mechanisms linking social ties and support to physical and mental health. Journal of Health and Social Behavior, 52(2), 145–161. https://doi.org/10.1177/0022146510395592.CrossRefPubMed

Tilburg, T. G. van (1985). De betekenis van ondersteuning in primaire sociale relaties. Uitwerking ten behoeve van een onderzoek naar de ervaren ondersteuning, de gewenste verbondenheid, en eenzaamheid. Proefschrift.. Amsterdam: VU Uitgeverij.

Titel: Andere ouders als bron van steun
Ervaringen met het geven en ontvangen van informele sociale steun in het opvoedingsondersteuningsprogramma Buurtgezinnen.nl
Auteurs: Linde E. Remmelink, Msc.
Dr. Patty Leijten
Dr. Lex Veldboer
Publicatiedatum: 15-11-2019
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Kind en adolescent / Uitgave 4/2019
Print ISSN: 0167-2436
Elektronisch ISSN: 1876-5998
DOI: https://doi.org/10.1007/s12453-019-00214-7

Andere artikelen Uitgave 4/2019

Gemert, Marike van (2019). Praktijkboek praten met kinderen over kindermishandeling

Opmerkelijk

Emotionele stabiliteit en depressieve klachten van moeders en teruggetrokken/depressieve en angstig/depressieve problemen van adolescenten: de mediërende rol van opvoeding

Artikelen

Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten bij jongeren: wat wordt de focus van behandeling?

Artikelen

Beweegredenen voor het al dan niet verlenen van toestemming voor het landelijk gebruik van ROM-gegevens

Artikelen

Bohn Stafleu van Loghum

Welkom bij Scalda & Bohn Stafleu van Loghum

Registreer

Login

Andere ouders als bron van steun

Ervaringen met het geven en ontvangen van informele sociale steun in het opvoedingsondersteuningsprogramma Buurtgezinnen.nl

Samenvatting

Achtergrond

Methoden

Resultaten

Conclusies

Andere artikelen Uitgave 4/2019

Gemert, Marike van (2019). Praktijkboek praten met kinderen over kindermishandeling

Emotionele stabiliteit en depressieve klachten van moeders en teruggetrokken/depressieve en angstig/depressieve problemen van adolescenten: de mediërende rol van opvoeding

Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten bij jongeren: wat wordt de focus van behandeling?

Beweegredenen voor het al dan niet verlenen van toestemming voor het landelijk gebruik van ROM-gegevens

Bohn Stafleu van Loghum

Welkom bij Scalda & Bohn Stafleu van Loghum

Registreer

Login

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Achtergrond

Methoden

Resultaten

Conclusies

Log in om toegang te krijgen

Gemert, Marike van (2019). Praktijkboek praten met kinderen over kindermishandeling

Emotionele stabiliteit en depressieve klachten van moeders en teruggetrokken/depressieve en angstig/depressieve problemen van adolescenten: de mediërende rol van opvoeding

Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten bij jongeren: wat wordt de focus van behandeling?

Beweegredenen voor het al dan niet verlenen van toestemming voor het landelijk gebruik van ROM-gegevens