Kienhorst LBE, Janssen M, Fransen J, Van de Lisdonk EH, Janssens HJEM. Artritis van de grote teen is niet altijd jicht. Huisarts Wet 2015;58(6):294-8.
Achtergrond
Artritis van het MTP-1-gewricht, het basisgewricht van de grote teen, is een van de kenmerken van jicht en huisartsen diagnosticeren een MTP-1-artritis dan ook vrijwel altijd als jicht. In dit gewricht komen echter ook andere vormen van artritis voor. Wij stelden ons ten doel de validiteit te bepalen van de klinische diagnose ‘jicht of niet-jicht’ ten opzichte van de gouden standaard, de aanwezigheid van uraatkristallen in geaspireerde gewrichtsvloeistof. Daarnaast onderzochten we de prevalentie van andere diagnoses dan jicht en zochten we naar klinische kenmerken die jichtpatiënten kunnen onderscheiden van niet-jichtpatiënten.
Methode
Prospectief cohortonderzoek waarin deelnemers met een monoartritis van het MTP-1-gewricht werden geworven door huisartsen. De huisartsen werd gevraagd naar hun klinische diagnose (jicht of geen jicht). Na inclusie en verwijzing verzamelde een reumatoloog de klinische kenmerken van de deelnemers en voerde een gewrichtspunctie uit. Bij afwezigheid van uraatkristallen werd naar een andere reumatische ziekte gezocht. Als er geen diagnose kon worden gesteld, werd het onderzoek herhaald bij hernieuwde klachten. De totale follow-upduur was zes jaar.
Resultaten
De huisartsen includeerden 159 patiënten. Aan het eind van de follow-upperiode hadden er 123 (77%) de diagnose ‘jicht’, 12 (8%) een andere reumatische diagnose en 24 (15%) de diagnose ‘voorbijgaande ongespecificeerde monoartritis’. De huisartsen hadden de klinische diagnose ‘jicht’ gesteld bij 155 deelnemers (98%). Deze klinische blik had voor jicht een positieve voorspellende waarde van 0,79 en een negatieve voorspellende waarde van 0,75. Wij vonden dat een aantal klinische kenmerken van jichtpatiënten significant verschilt van die van niet-jichtpatiënten. De meest opvallende, naast MTP-1-artritis, zijn mannelijk geslacht, eerdere artritis, gewrichtsroodheid, hypertensie, cardiovasculaire ziekte en hoge serumconcentratie urinezuur.
Conclusies
Jicht is een belangrijke maar zeker niet de enige oorzaak van MTP-1-artritis. Het verdient aanbeveling de diagnose niet automatisch te stellen, maar ook andere klinische kenmerken daarbij te betrekken.