Graffelman AW, Knuistingh Neven A, Le Cessie S, Kroes ACM, Van den Broek PJ. Bacterieel of viraal? Een eenvoudig diagnostisch hulpmiddel bij lageluchtweginfecties. Huisarts Wet 2005;48(2):48-53.
Doel Het maken van onderscheid tussen een bacteriële en een virale infectie van de lage luchtwegen (LLI).
Methode Het betrof een prospectief observationeel onderzoek bij volwassen patiënten met een LLI die de huisarts consulteerden. Een onderzoeker nam een anamnese af, verrichtte lichamelijk onderzoek en nam sputum, keelwatten en bloedmonsters af. Op basis van de bevindingen bij microbiologisch onderzoek deelden we de patiënten in vier groepen in: bacteriële, virale, dubbelinfectie of een infectie met onbekende oorzaak. Onafhankelijke voorspellende variabelen werden geselecteerd met gebruik van logistische technieken.
Resultaten Honderdvijfenveertig patiënten werden geclassificeerd als respectievelijk hebbende een bacteriële (n=35), een virale (n=49), een dubbelinfectie (n=8) en een infectie met onbekende oorzaak (n=53). Onafhankelijke voorspellende variabelen voor een bacteriële infectie waren koorts, hoofdpijn, pijnlijke cervicale lymfeklieren en voor een virale infectie diarree en rhinitis. Met deze variabelen kon een ‘eenvoudige formule’ worden gemaakt. Deze als diagnostische test gebruikte formule heeft bij afkappunt =1 een sensitiviteit van 91% en een specificiteit van 47% voor de diagnose bacteriële LLI.
Conclusie Drie bevindingen uit anamnese en lichamelijk onderzoek zijn voorspellend voor een bacteriële LLI en twee vragen in de anamnese zijn dat voor een virale LLI. De simpele beslisregel kan een hulpmiddel zijn bij de beslissing wel of geen antibiotica te geven bij patiënten met een LLI in de huisartsenpraktijk.