Borgsteede SD, Deliens L, Francke AL, Stalman WAB, Willems DL, Van Eijk JThM, Van der Wal G. Definiëring van de patiëntenpopulatie: een probleem bij het onderzoek naar palliatieve zorg. Huisarts Wet 2008;51(2):85-9.
Inleiding In het onderzoek naar palliatieve zorg ontbreekt een duidelijke definitie van patiëntenpopulaties en zijn er geen criteria voor een indeling in groepen. De effecten van de gekozen inclusiecriteria zijn daardoor niet bekend. Ons onderzoek is een eerste stap om deze lacune op te vullen. Wij onderzochten hoe de toepassing van drie criteria voor groepsindeling uitwerkte in verschillende populaties die waren onderzocht op basis van grootte, aantal dokter-patiëntcontacten en demografische gegevens.
Methoden Huisartsen ontvingen een vragenlijst voor alle patiënten die overleden tijdens de Tweede Nationale Studie naar ziekten en verrichtingen in de huisartspraktijk (n = 2194). De vragen waren: 1) kregen de patiënten een non-curatieve behandeling? 2) kregen de patiënten palliatieve zorg? en 3) verwachtte de arts het overlijden?
Resultaten De respons was 73%. Het criterium ‘overlijden werd verwacht’ was van toepassing op de meeste patiënten (62%), gevolgd door ‘palliatieve zorg’ (46%) en ‘non-curatieve behandeling’ (39%). De overeenkomst tussen de populaties op basis van deze definities was redelijk tot matig. Kankerpatiënten vielen vaker onder de criteria ‘palliatieve zorg’ en ‘overlijden werd verwacht’, dan onder ‘niet-curatieve behandeling’.
Discussie Dit onderzoek laat aanzienlijke verschillen tussen populaties zien, afhankelijk van de inclusiecriteria die bij de selectie zijn toegepast. Verder onderzoek naar palliatieve zorg moet rekening houden met beperkingen door bepaalde inclusiecriteria en mogelijke afwijkingen die daardoor ontstaan.