Scholten-Peeters GGM, Neeleman-van der Steen CWM, Van der Windt DAWM, Hendriks HJM, Verhagen AP, Oostendorp RAB. Effectiviteit van huisartsbehandeling en fysiotherapie bij whiplashpatiënten. Huisarts Wet 2006;49(1):7-14.
Inleiding Uit systematisch literatuuronderzoek blijkt dat een reactiverend beleid effectiever is bij whiplashpatiënten dan het adviseren van rust of een halskraag. Het is echter niet duidelijk wat de vorm of inhoud van dit reactiverend beleid zou moeten zijn. Wij voerden een gerandomiseerd klinisch onderzoek uit waarin we de effecten van voorlichting en advies door de huisarts vergeleken met voorlichting, advies en actieve oefentherapie door de fysiotherapeut.
Methode Het onderzoek werd uitgevoerd bij patiënten met whiplash-associated disorders (WAD) graad 1 of 2, die zich bij de huisarts of EHBO hadden gemeld na een whiplash. De primaire uitkomstmaten waren: de ernst van de nekpijn, hoofdpijn en werkgerelateerde activiteiten. Als secundaire uitkomstmaten kozen we voor: functioneel herstel, bewegingsvrijheid van de nek, beperkingen in dagelijkse activiteiten, huishoudelijke en sociale activiteiten, angst voor bewegen, coping en de algemene gezondheidstoestand van de patiënt. De kortetermijneffecten werden 12 weken na het ongeval gemeten, de langetermijneffecten na 52 weken.
Resultaten Tachtig patiënten werden op basis van toeval verdeeld over de 2 behandelgroepen. Tweeënveertig patiënten ontvingen behandeling van hun huisarts (gemiddeld 4 consulten) en 38 patiënten van een fysiotherapeut (gemiddeld 13 sessies). Voor de primaire uitkomstmaten werden geen significante verschillen tussen de groepen gevonden. Fysiotherapie was op korte termijn effectiever dan behandeling door de huisarts wat betreft beweeglijkheid van de cervicale wervelkolom in rotatierichting. Behandeling door de huisarts bleek op lange termijn effectiever dan fysiotherapie ten aanzien van functioneel herstel, coping en fysiek functioneren. Patiënten in de huisartsgroep ontvingen wel meer co-interventies dan patiënten in de fysiotherapiegroep.
Conclusies Wij vonden geen significante verschillen tussen behandeling door de huisarts en behandeling door de fysiotherapeut op de primaire uitkomstmaten. Whiplashpatiënten zijn voor hun behandeling even goed af bij de huisarts als bij de fysiotherapeut. Toch lijken de langetermijneffecten van huisartsbehandeling gunstiger dan voor fysiotherapie wat betreft functioneel herstel, coping en fysiek functioneren.
