Van Dijk-van Casteren BGH, Van de Laar FA, Giesen PHJ. Hand-voet-mondziekte. Huisarts Wet 2017;60(4):184-6.
In de winter van 2015-2016 bleken opvallend veel kinderen hand-voet-mondziekte te hebben. Deze ziekte wordt veroorzaakt door enterovirussen waaronder coxsackie-virus A16 en enterovirus 71. Het virus verspreidt zich via neus- of keelslijm en via vocht uit blaren en ontlasting. Slechts 10-20% van de besmette personen krijgt klinische verschijnselen. Na een incubatietijd van drie tot zes dagen volgt een prodromale fase met lichte koorts, algehele malaise en misselijkheid. Aansluitend verschijnen in de mond rode maculae die overgaan in vesikels, waaruit kleine ulcera ontstaan. Bij twee derde van de kinderen ontstaan papels met gele vesikels op handpalmen en voetzolen, bij een derde ontwikkelen deze zich ook bij de genitaliën.
Meestal genezen de huidafwijkingen na acht tot tien dagen spontaan, bij minder dan 1% ontstaat ernstige complicaties. Neonaten in de eerste twee weken hebben meer risico op fulminante infecties. Daarom is het beter dat vrouwen in het laatste trimester van de zwangerschap en neonaten niet in contact komen met besmette personen, maar aangezien de infectie meestal asymptomatisch verloopt, is dat niet eenvoudig. Bij een infectie is goede hygiëne van belang en moet de patiënt voldoende blijven drinken ondanks de pijnlijke blaasjes. Zo nodig kan pijnstilling worden gegeven in de vorm van paracetamol, ibuprofen of lokaal lidocaïnegel 2%. Consulteer collega’s en licht ze in bij een bevestiging van de diagnose hand-voet-mondziekte.
