Van de Ven G, Meulepas M, Gorgels W, Verbeek I, Laurant MGH. Inzet POH ggz bij chronisch slaapmiddelengebruik. Huisarts Wet 2011;54(12):638-45.
Doel
Ongeveer 2% van de Nederlanders gebruikt langdurig slaapmedicatie. Met de komst van de praktijkondersteuner geestelijke gezondheidszorg (POH ggz) lijkt cognitieve gedragstherapie (CGT) in de huisartsenpraktijken mogelijk te worden. CGT bij insomnie moet disfunctionele gedachten ombuigen die de slaapstoornissen in stand houden, met als gevolg verbetering van de slaapkwaliteit en een vermindering van het slaapmiddelengebruik. Bij patiënten die chronisch slaapmiddelen gebruiken, hebben wij onderzocht wat het effect is van door de POH ggz gegeven CGT op zelfgerapporteerd slaapmiddelengebruik en slaapstoornissen gerelateerde symptomen.
Methode
Dit onderzoek was een clustergerandomiseerde gecontroleerde trial (cRCT), waaraan 809 patiënten en 9 POH ggz uit 9 huisartsenpraktijken deelnamen. De praktijken uit de interventiegroep ontvingen een procedurebespreking, terwijl de POH ggz scholing kreeg in CGT bij slaapstoornissen, waarbij zij gebruik konden maken van een telefonische helpdesk. Praktijken uit de controlegroep leverden de gebruikelijke zorg. Om het effect van de interventie te meten, namen we de patiënten voorafgaand aan de interventie en circa drie maanden nadien een schriftelijke vragenlijst af.
Resultaten
De interventiegroep verbeterde significant op de volgende gebieden: slaapkwaliteit, disfunctionele gedachten en houdingen ten opzichte van de slaap en zelfgerapporteerd medicatiegebruik. Eenennegentig patiënten wilden gebruikmaken van begeleiding en 75 patiënten kregen uiteindelijk begeleiding. Wanneer we alleen de begeleide groep patiënten vergeleken met de controlegroep, waren deze effecten nog sterker.
Conclusie
Dit kleinschalige onderzoek toont aan dat behandeling van slaapstoornissen door de POH ggz resulteert in een reductie in het gebruik van slaapmedicatie, een verbetering van de slaapkwaliteit en een vermindering van disfunctionele gedachten en houdingen ten aanzien van slaap. We bevelen implementatie van CGT door getrainde POH ggz aan, waarbij men de effecten op de lange termijn door middel van begeleidend onderzoek zou moeten vaststellen.
