Giesen P, Franssen E, Mokkink H, Van den Bosch W, Van Vugt A, Grol R. Medische zorg buiten kantooruren: de huisartsenpost of de spoedeisende eerste hulp? Huisarts Wet 2007;50(5):202-6.
Inleiding De samenwerking tussen huisartsenposten (HAP) en afdelingen spoedeisende eerste hulp (SEH) van ziekenhuizen loopt niet altijd vlekkeloos. Een groot aantal patiënten gaat op eigen initiatief naar de SEH (zelfverwijzers). Deze twee trends kunnen leiden tot inefficiënt gebruik van de medische zorg buiten kantooruren. Dit rechtvaardigt onderzoek naar organisatiemodellen met meer samenwerking tussen en integratie van de HAP en de SEH. Om de juiste keuzes te kunnen maken voor de organisatie van de spoedeisende hulpverlening, is inzicht in de patiënten- en zorgkenmerken van belang.
Methode We analyseerden de gegevens van alle patiënten die op eigen initiatief buiten kantooruren de HAP of de SEH bezochten door middel van dossieronderzoek. Het onderzoek vond plaats in een postcoderegio in het oosten van Nederland.
Resultaten In het onderzoeksjaar bezochten 258 van de 1000 patiënten de HAP. Per 1000 patiënten gingen 43 zelfverwijzers op eigen initiatief naar de SEH. We zagen bij de HAP patiënten met heel verschillende klachten, grotendeels infecties (26,2%). Op de SEH waren de klachten minder divers. Men zag hier voornamelijk trauma’s (66,1%). Patiënten kwamen relatief weinig met levensbedreigende of spoedeisende klachten naar de HAP (4,6%). Bij zelfverwijzers die naar de SEH gingen, lag dit percentage een fractie hoger (6,1%). Vrouwen, kinderen, ouderen en patiënten uit landelijk gebied bezochten significant vaker de huisartsenpost dan de SEH.
Discussie De grote meerderheid van de patiënten (85%) kiest voor contact met de HAP. De HAP en de SEH geven complementaire zorg: de SEH is vooral gericht op trauma’s, terwijl de HAP een brede verscheidenheid aan klachten behandelt. Zelfverwijzers komen meestal met kleine, niet-urgente klachten. We veronderstellen dat de meeste zelfverwijzers op de SEH behandeld kunnen worden door een huisarts, een verpleegkundige of met (telefonisch) zelfzorgadvies.
