1. Op weg naar een beroepsethiek

Dit hoofdstuk biedt een overzicht van de gedachtegang die het boek draagt. In de openingscasus wordt een verzekeringsarts met een lastig probleem geconfronteerd: een cliënt met een ernstige ziekte en een beperkte levensverwachting. Deze casus is de aanloop naar een beschouwing over de beroepsethiek voor de arts voor arbeid en gezondheid. Dat moet een steunende, reflectieve, responsieve, vertrouwenwekkende en verantwoordelijke beroepsethiek zijn. Beroepsethiek begint met morele twijfel. Wanneer is een handeling of beslissing moreel juist? Om die vraag te beantwoorden hebben we zowel een methode als een maatstaf nodig. Een moreel oordeel moet berusten op een goede methode van moreel onderzoek. We werpen een blik op de geschiedenis van de ethiek sedert de Verlichting. De arts voor arbeid en gezondheid van vandaag staat in een indrukwekkende traditie. Gerechtigheid en recht vormen de brug tussen de pioniers van toen en de huidige praktijk. De arts voor arbeid en gezondheid is het alledaagse gezicht van de sociale rechtsstaat. Hij wordt dan ook wel aangeduid als street level bureaucrat.