Aan de begeleiding van patiënten kunnen diverse aspecten worden onderscheiden die alle ter sprake zijn geweest. De belangrijkste blijven het opbouwen van de relatie met de patiënt en de bewust gegeven hulp bij menings- en besluitvorming. Maar alle andere aspecten, zoals genoemd in figuur 9.1, houden daarmee nauw verband.
Verder is in dit hoofdstuk besproken dat patiënten met tandartsen problemen kunnen hebben, maar dat het omgekeerde wel degelijk ook het geval kan zijn. Veel aandacht is besteed aan de kardinale rol van angst bij tandheelkundige behandelingen. Verschillende functies zijn onderscheiden en enige theoretische achtergronden zijn besproken. Voorts is aan de orde geweest hoe men vanuit de optiek van de patiëntenvoorlichting zeer angstige patiënten kan opvangen en gefaseerd kan begeleiden. Er is benadrukt dat de behandelend tandarts mogelijkheden heeft om patiënten te leren zelf angstaanjagende situaties in de behandelkamer onder controle te krijgen.
In de paragraaf over besluitvorming is naast de ontwikkeling van het shared decision making het innovatiemodel van Havelock besproken en de relevantie daarvan voor de tandheelkundige praktijk. Besloten werd met een korte beschouwing over de problematiek van de tweede mening.
