Bangma CH, Roobol MJ, De Koning HJ, Denis L, Schröder FH. Screening vermindert sterfte aan prostaatkan
ker. Huisarts Wet 2009;52(7):353-60.
Achtergrond De European Randomised Study for Screening of Prostate Cancer (ERSPC) startte in 1993 met de vraag of screening op prostaatkanker onder de algemene bevolking het aantal sterfgevallen door deze ziekte zou verminderen.
Methode Het onderzoek vond plaats in 7 Europese landen onder 162.243 mannen van 55 tot 69 jaar oud. In Nederland participeerden 34.833 mannen uit de regio Rotterdam, verdeeld over een interventiegroep en een controlegroep. Voor de screening werd het PSA (prostaat specifiek antigeen) bepaald; bij een waarde van 3,0 ng/ml of hoger (Beckman Coulter) volgde een sextant prostaatbiopsie voor histologisch onderzoek.
Resultaten De cumulatieve incidentie van gediagnosticeerd prostaatkanker over een mediane vervolgperiode van 9 jaar was 8,2% in de interventiegroep en 4,8% in de controlegroep. Er werd een significant ziektespecifiek mortaliteitsverschil bereikt van 20% ten gunste van de interventiegroep. Het relatieve sterfterisico in de interventiegroep daalde met een factor 0,80 (95%-BI 0,65-0,98; p = 0,04). Het absolute sterfterisicoverschil tussen de groepen was 0,71 per 1000 mannen. Dus om 1 sterfgeval aan prostaatkanker te voorkomen, moesten 1410 mannen een oproep krijgen voor screening, en kregen 48 mannen de diagnose prostaatkanker en een behandeling. Er was geen effect op de totale sterfte.
Beschouwing Dit is het eerste wetenschappelijk bewijs dat screening voor prostaatkanker met PSA-bepaling leidt tot een significante daling van sterfte aan prostaatkanker voor mannen van 55-69 jaar. Het effect is vergelijkbaar met screening op dikkedarmkanker en op borstkanker.