Signalementen

Al heel vroeg in het ziekteproces kan men bij Alzheimerpatiënten ophopingen van het eiwit amyloïd-beta in de hersenen aantonen. In die plaques zijn kleine (oligomeren) en grote (fibrillen) samenklonteringen oftewel aggregaten te onderscheiden. De compacte plaques, die vooral zijn opgebouwd uit fibrillen zijn omringd door veel geactiveerde afweercellen de zogenaamde gliacellen, te onderscheiden in astrocyten en microglia. Naast het amyloïd bestaan de plaques ook uit andere eiwitten, amyloïd-bindende eiwitten, die het pathologische proces in gang lijken te zetten en versnellen. Promotieonderzoek van neurowetenschapper Sandra D. Mulder, 31 jr, onderzocht dit proces en concludeert dat amyloïd-bindende eiwitten de opruiming van amyloïd door gliacellen sterk kunnen verhinderen en dat dit afhankelijk is van de aggregatietoestand van het amyloïd eiwit. Tevens kunnen deze amyloïd-bindende eiwitten in microglia heftige ontstekingsreacties veroorzaken. Amyloïd-bindende eiwitten kunnen dus bijdragen aan het ontstaan en de verergering van de amyloïd pathologie in de hersenen. Een andere onderzoeksvraag was de identificatie van biomarkers voor een vroege diagnose. Specifieke eiwitten in het hersenvocht bleken wel de processen in de hersenen te kunnen weerspiegelen, maar de toegevoegde waarde als vroege biomarker voor Alzheimer is beperkt. Proefschrift Amyloïd associated proteins in Alzheimer’s disease, Vrije Universiteit Amsterdam, 7 oktober 2011, 219 p, ISBN 978 94 6182 016 7. Promotores waren prof.dr. M.A. Blankenstein en prof.dr. Ph. Scheltens. …