Skip to main content

Welkom bij Scalda & Bohn Stafleu van Loghum

Scalda heeft ervoor gezorgd dat je Mijn BSL eenvoudig en snel kunt raadplegen.Je kunt de producten hieronder links aanschaffen en rechts inloggen.

Registreer

Schaf de BSL Academy aan: 

BSL Academy mbo AG

Eenmaal aangeschaft kun je thuis, of waar ook ter wereld toegang krijgen tot Mijn BSL.

Heb je een vraag, neem dan contact op met Jan van der Velden.

Login

Als u al geregistreerd bent, hoeft u alleen maar in te loggen om onbeperkt toegang te krijgen tot Mijn BSL.

Top

2024 | OriginalPaper | Hoofdstuk

2. Slaap en slaapverstoring

Auteur : Inge M. Ensing

Gepubliceerd in: Praktijkboek slapeloosheid in de ggz

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Slaap speelt een cruciale rol bij het gezond houden van de geest, bijvoorbeeld op het gebied van geheugen, emotieregulatie en impulsregulatie. Het functioneren van lichamelijke processen, zoals de energiehuishouding en de immuunrespons, wordt ook beïnvloed door slaap. Binnen een slaapperiode vindt een afwisseling plaats tussen non-remslaap en remslaap, die elk een eigen functie hebben. Slaap en waak worden gereguleerd door een naar balans en herstel strevende functie van het brein en door de biologische klok. De mate van arousal bepaalt of de overgang van waak naar slaap wordt gemaakt, en de juiste slaapgewoontes zorgen ervoor dat slaap op een betrouwbare wijze tot stand komt, op de juiste tijd en op de juiste plaats. Slapeloosheid ontstaat door een combinatie van kwetsbaarheid en stressvolle omstandigheden, en wordt onderhouden door negatieve cognities, inadequate slaapgewoontes en een hoge mate van arousal. Andere slaap-waakstoornissen komen ook veel voor in de ggz, waaronder parasomnia’s, circadianeritme-slaap-waakstoornissen en ademhalingsgerelateerde slaapstoornissen.
Literatuur
go back to reference Auger, R. R., Burgess, H. J., Emens, J. S., Deriy, L. V., Thomas, S. M., & Sharkey, K. M. (2015). Clinical practice guideline for the treatment of intrinsic circadian rhythm sleep-wake disorders: advanced sleep-wake phase disorder (ASWPD), delayed sleep-wake phase disorder (DSWPD), non-24-hour sleep-wake rhythm disorder (N24SWD), and irregular sleep-wake rhythm disorder (ISWRD). An update for 2015: An American Academy of Sleep Medicine clinical practice guideline. Journal of Clinical Sleep Medicine, 11(10), 1199–236. https://doi.org/10.5664/jcsm.5100 Auger, R. R., Burgess, H. J., Emens, J. S., Deriy, L. V., Thomas, S. M., & Sharkey, K. M. (2015). Clinical practice guideline for the treatment of intrinsic circadian rhythm sleep-wake disorders: advanced sleep-wake phase disorder (ASWPD), delayed sleep-wake phase disorder (DSWPD), non-24-hour sleep-wake rhythm disorder (N24SWD), and irregular sleep-wake rhythm disorder (ISWRD). An update for 2015: An American Academy of Sleep Medicine clinical practice guideline. Journal of Clinical Sleep Medicine, 11(10), 1199–236. https://​doi.​org/​10.​5664/​jcsm.​5100
go back to reference Baglioni, C., Spiegelhalder, K., Lombardo, C., & Riemann, D. (2010). Sleep and emotions: A focus on insomnia. Sleep Medicine Reviews, 14, 227–238.CrossRefPubMed Baglioni, C., Spiegelhalder, K., Lombardo, C., & Riemann, D. (2010). Sleep and emotions: A focus on insomnia. Sleep Medicine Reviews, 14, 227–238.CrossRefPubMed
go back to reference Bootzin, R. R. (1972). Stimulus control treatment for insomnia (pag. 395–396). Proceedings, 80th Annual Convention. American Psychiatric Association. Bootzin, R. R. (1972). Stimulus control treatment for insomnia (pag. 395–396). Proceedings, 80th Annual Convention. American Psychiatric Association.
go back to reference Carmassi, C., Palagini, L., Caruso, D., Masci, I., Nobili, L., Vita, A., et al. (2019). Systematic review of sleep disturbances and circadian sleep desynchronization in autism spectrum disorder: Toward an integrative model of a self-reinforcing loop. Frontiers in Psychiatry, 10, 336. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2019.00366.CrossRef Carmassi, C., Palagini, L., Caruso, D., Masci, I., Nobili, L., Vita, A., et al. (2019). Systematic review of sleep disturbances and circadian sleep desynchronization in autism spectrum disorder: Toward an integrative model of a self-reinforcing loop. Frontiers in Psychiatry, 10, 336. https://​doi.​org/​10.​3389/​fpsyt.​2019.​00366.CrossRef
go back to reference De Weerd, A., & Lancel, M. (2021). Slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen. In M. Lancel, M. Van Veen, & J. Kamphuis (Red.), Slaapstoornissen in de psychiatrie: Diagnose en behandeling (pag. 67–104). Bohn Stafleu van Loghum. De Weerd, A., & Lancel, M. (2021). Slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen. In M. Lancel, M. Van Veen, & J. Kamphuis (Red.), Slaapstoornissen in de psychiatrie: Diagnose en behandeling (pag. 67–104). Bohn Stafleu van Loghum.
go back to reference Espie, C. A. (2023). Revisiting the Psychobiological Inhibition Model: A conceptual framework for understanding and treating insomnia using cognitive and behavioural therapeutics (CBTx). Journal of Sleep Research. https://doi.org/10.1111/jsr.13841. Espie, C. A. (2023). Revisiting the Psychobiological Inhibition Model: A conceptual framework for understanding and treating insomnia using cognitive and behavioural therapeutics (CBTx). Journal of Sleep Research. https://​doi.​org/​10.​1111/​jsr.​13841.
go back to reference Lancee, J., & Van Schagen, A. M. (2023). Nachtmerries komen veel voor en verdienen aparte aandacht: Een handreiking voor betere diagnostiek en behandeling. Tijdschrift voor Gedragstherapie, 56, 213–232. Lancee, J., & Van Schagen, A. M. (2023). Nachtmerries komen veel voor en verdienen aparte aandacht: Een handreiking voor betere diagnostiek en behandeling. Tijdschrift voor Gedragstherapie, 56, 213–232.
go back to reference Lancee, J., Van Schagen, A. M., Kunze, A. E., et al. (2017). Protocollaire behandeling van patiënten met een nachtmerriestoornis, imaginatie- en rescriptingtherapie. In G. P. J. Keijsers, A. Van Minnen, M. J. P. M. Verbraak et al. (Red.), Protocollaire behandelingen voor volwassenen met psychische klachten 1 (pag. 391–424). Boom. Lancee, J., Van Schagen, A. M., Kunze, A. E., et al. (2017). Protocollaire behandeling van patiënten met een nachtmerriestoornis, imaginatie- en rescriptingtherapie. In G. P. J. Keijsers, A. Van Minnen, M. J. P. M. Verbraak et al. (Red.), Protocollaire behandelingen voor volwassenen met psychische klachten 1 (pag. 391–424). Boom.
go back to reference Meerlo, P., & Havekes, R. (2021). Belang van slaap voor cognitief en psychologisch functioneren. In M. Lancel, M. Van Veen, & J. Kamphuis (Red.), Slaapstoornissen in de psychiatrie: Diagnose en behandeling (pag. 11–27). Bohn Stafleu van Loghum. Meerlo, P., & Havekes, R. (2021). Belang van slaap voor cognitief en psychologisch functioneren. In M. Lancel, M. Van Veen, & J. Kamphuis (Red.), Slaapstoornissen in de psychiatrie: Diagnose en behandeling (pag. 11–27). Bohn Stafleu van Loghum.
go back to reference Morin, C. M. (1993). Insomnia: Psychological assessment and management. Guilford Press. Morin, C. M. (1993). Insomnia: Psychological assessment and management. Guilford Press.
go back to reference Spielman, A. J., Caruso, L. S., & Glovinsky, P. B. (1987). A behavioral perspective on insomnia treatment. Psychiatric Clinics of North America, 10(4), 541–553. Spielman, A. J., Caruso, L. S., & Glovinsky, P. B. (1987). A behavioral perspective on insomnia treatment. Psychiatric Clinics of North America, 10(4), 541–553.
go back to reference Tubbs, A. S. (2022). The mind after midnight: Nocturnal wakefulness and the answers project. Dissertation Abstracts International: Section B: The Sciences and Engineering, 83(7–B). Tubbs, A. S. (2022). The mind after midnight: Nocturnal wakefulness and the answers project. Dissertation Abstracts International: Section B: The Sciences and Engineering, 83(7B).
go back to reference Van Schagen, A. M., & Lancee, J. (2021). Parasomnieën. In M. Lancel, M. Van Veen, & J. Kamphuis (Red.), Slaapstoornissen in de psychiatrie: Diagnose en behandeling (pag. 131–148). Bohn Stafleu van Loghum. Van Schagen, A. M., & Lancee, J. (2021). Parasomnieën. In M. Lancel, M. Van Veen, & J. Kamphuis (Red.), Slaapstoornissen in de psychiatrie: Diagnose en behandeling (pag. 131–148). Bohn Stafleu van Loghum.
go back to reference Van Schagen, A. M., Lancee, J., & Spoormaker, V. I. (2012). Imaginatie- en rescriptingtherapie van nachtmerries. Bohn Stafleu van Loghum.CrossRef Van Schagen, A. M., Lancee, J., & Spoormaker, V. I. (2012). Imaginatie- en rescriptingtherapie van nachtmerries. Bohn Stafleu van Loghum.CrossRef
go back to reference Van Veen, M. M. (2022). On edge: Night and day. Rijksuniversiteit Groningen. Van Veen, M. M. (2022). On edge: Night and day. Rijksuniversiteit Groningen.
Metagegevens
Titel
Slaap en slaapverstoring
Auteur
Inge M. Ensing
Copyright
2024
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-2950-2_2