In het nieuwe opleidingsprofiel wordt van verpleegkundigen verwacht dat zij op de hoogte zijn van de historie van het beroep en actuele ontwikkelingen. Beroepsvorming is de resultante van drie processen: differentiatie, institutionalisering en legitimering. Differentiatie houdt in dat een bepaalde activiteit zich afsplitst uit de arbeidsstructuur. Institutionalisering wil zeggen dat een min of meer vast patroon ontstaat in de activiteiten van mensen. Legitimering heeft te maken met zingeving en rechtvaardiging van de beroepsactiviteiten. Versterking van de positie van een beroep wordt professionalisering genoemd. De kenmerkenbenadering beschrijft aan welke kenmerken van het beroep gewerkt moet worden. Een belangrijk aspect is zeggenschap op het eigen vakgebied (autonomie). Daar streven verpleegkundigen ook naar. De nadruk op zelfmanagement van zorgvragers vraagt andere competenties van verpleegkundigen. Het gaat meer om het versterken van de hulpbronnen van en rondom de patiënt. Omdat het gaat om onderhandelen en multiprofessioneel samenwerken, worden communicatieve vaardigheden steeds belangrijker.
