Van Marrewijk CJ, Mujakovic S, Fransen GA, Numans ME, De Wit NJ, Muris JW, Van Oijen MG, Jansen JB, Grobbee DE, Knottnerus JA, Laheij RJ. Zuurremmers: hoog inzetten, of juist laag? Het DIAMOND-onderzoek naar effectiviteit en kosten van de stepup- en de step-downbenadering bij maagklachten in de eerste lijn. Huisarts Wet 2009;52(8):374-81.
Doel Er zijn weliswaar consensusrichtlijnen over de behandeling van ‘maagklachten’ in de eerste lijn, maar de meest kosteneffectieve strategie moet nog worden bepaald. In het DIAMOND-onderzoek zijn de effectiviteit en de kosten van een step-upbenadering vergeleken met die van een step-downbenadering in de initiële behandeling van patiënten met een nieuwe episode ‘maagklachten
Methode Patiënten van 18 jaar en ouder die met nieuw ontstane maagklachten bij de huisarts kwamen, kregen willekeurig een stapsgewijze behandeling met achtereenvolgens een antacidum, een H2-receptorantagonist en een protonpompremmer (stepup), óf dezelfde geneesmiddelen in omgekeerde volgorde (stepdown). Elke stap in dit dubbelblinde, gerandomiseerde gecontroleerde onderzoek duurde vier weken. Een volgende stap werd alleen genomen als de klachten aanhielden of binnen vier weken terugkwamen. De primaire uitkomsten – symptoomverlichting en kosteneffectiviteit na zes maanden – zijn geanalyseerd op basis van ‘intention-to-treat’.
Resultaten Tussen oktober 2003 en januari 2006 wezen wij 664 patiënten gerandomiseerd toe aan de step-upbehandeling (n = 341) of de step-downbehandeling (n = 323). Op korte termijn (binnen een maand) had de step-downbehandeling meer effect, maar na zes maanden waren beide benaderingen even succesvol: de step-upbehandeling bij 238 (72%) patiënten, de step-downbehandeling bij 219 (70%) patiënten (oddsratio 0,92; 95%-betrouwbaarheidsinterval 0,7-1,3). In de step-upgroep waren in die zes maanden echter minder medische kosten – vooral medicijnkosten – gemaakt dan in de step-downgroep (€ 228 tegen € 245; p = 0,0008).
Conclusie De step-upbehandeling is bij patiënten met nieuw ontstane maagklachten na zes maanden even effectief als de step-downbehandeling, maar kost minder