Gezondheidsvoorlichting, of breder: gezondheidsbevordering, kan op verschillende manieren worden ingevuld. Paramedici kunnen heel verschillende rollen vervullen. Een project wordt methodisch uitgevoerd, om tot een keuze van adequate interventies te komen. Aangrijpingspunt voor gezondheidsvoorlichting en gezondheidsbevordering zijn: gedrag en omgeving.
Aan de keuze van interventies gaat een heel traject vooraf. Het voortraject dient om het probleem te verhelderen. Het bestaat uit drie stappen, waarin bronnen geraadpleegd worden om antwoord te kunnen geven op essentiële vragen. Stap 1 betreft de probleemanalyse: Wat is het gezondheidsprobleem? Bij wie doet zich het probleem voor? En hoe groot is het probleem? Stap 2 is de analyse van de gedrags- (en omgevings)component van het gezondheidsprobleem: Welk gedrag draagt bij aan het probleem? Is dat gedrag te beïnvloeden? Stap 3 omvat de analyse van de gedragsdeterminanten: Welke factoren zijn van invloed op het gedrag?
De drie stappen leiden tot een beschrijving van het probleem, de gedrags- en omgevingscomponent en de gedragsdeterminanten. Deze beschrijving dient om een beslissing te kunnen nemen om het probleem wel of niet aan te pakken.
Daarbij komen vaak ook andere organisaties in zicht die, al dan niet in samenwerking, wat aan het probleem zouden kunnen doen. Daarom is een overzicht van ‘het veld’ van belang: inzicht in organisaties, hun taken en mogelijkheden. Afhankelijk van het onderwerp en de doelgroep kunnen behalve zorgorganisaties ook peuterspeelzalen, onderwijsinstellingen, ouderenorganisaties, instellingen voor maatschappelijke opvang en supermarkten deel uitmaken van het ‘veld’.
Samenwerking heeft de meeste kans van slagen als ieder op zijn kracht wordt aangesproken en er belang bij heeft. Samenwerking is overigens geen doel op zichzelf, maar een middel. In steeds meer projecten wordt vanaf het begin, al in de probleemanalyse, samengewerkt met lokale organisaties, zoals wijkorganisaties. Wijkgericht werken is een specifieke aanpak, waarin bij het ontwikkelen van een plan vanaf het begin samenwerking met de doelgroep plaatsvindt. Door een doelgroep vanaf het begin in te schakelen neemt het draagvlak onder de doelgroep toe.
