Skip to main content
Mijn bibliotheek
Shop
Nieuws Boeken Tijdschriften Toetsvragen Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
Inloggen

Welkom bij Scalda & Bohn Stafleu van Loghum

Scalda heeft ervoor gezorgd dat je Mijn BSL eenvoudig en snel kunt raadplegen.Je kunt de producten hieronder links aanschaffen en rechts inloggen.

» Andere revante producten voor Scalda studenten en medewerkers.

Registreer

Schaf de BSL Academy aan: 

BSL Academy mbo AG

Eenmaal aangeschaft kun je thuis, of waar ook ter wereld toegang krijgen tot Mijn BSL.

Heb je een vraag, neem dan contact op met Jan van der Velden.

Login

Als u al geregistreerd bent, hoeft u alleen maar in te loggen om onbeperkt toegang te krijgen tot Mijn BSL.

Inloggen
Top
GZ - Psychologie
Gepubliceerd in:

01-01-2011 | Wetenschap

Complex trauma: hoe te behandelen?

Auteurs: T. Mooren, M. Stöfsel

Gepubliceerd in: GZ - Psychologie | Uitgave 1/2011

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

In de praktijk van de GGZ wordt bij meervoudige klachten na traumatiserende gebeurtenissen de term ‘complex trauma’ (of complexe posttraumatische stressstoornis [PTSS of DESNOS]) veelvuldig gebezigd. Dit is echter een warrig construct en het gebrek aan helderheid komt de indicatie of rationale voor behandeling veelal niet ten goede. Er zijn goed onderzochte behandelingen voor de posttraumatische stressstoornis voorhanden (Foa, Keane, Friedman & Cohen, 2008; Nice, 2005), maar die volstaan slechts ten dele voor de behandeling van meervoudige en onderling samenhangende klachten bij mensen die chronisch, meervoudig en interpersoonlijk geweld hebben meegemaakt (Cloitre, 2009; Crumlish & O’Rourke, 2010; Palic & Elklit, 2010). In deze bijdrage beschrijven wij een aanpak die als best practice kan worden beschouwd. Achtereenvolgens gaan we in op een conceptuele kwestie: wat verstaan we onder ‘complex trauma’ en waarin is het anders dan enkelvoudige posttraumatische stressstoornis (PTSS) of ‘simpel trauma’, welke diagnostische instrumenten zijn er voorhanden om complex trauma vast te stellen? Vervolgens worden aan de hand van het driefasenmodel verschillende behandeltechnieken globaal besproken.
vorige artikel Op zoek naar kennis en zelfreflectie
volgende artikel Plan voor aangepast opleidingstraject BIG-lozen
Voetnoten
1
In oktober 2010 verscheen bij Bohn Stafleu van Loghum een boek dat de praktijk van diagnostiek en behandeling van complex trauma beschrijft. In dit artikel zijn enkele hoofdzaken uit dit boek belicht.
 
Literatuur
Bramsen, I. (1995). The long-term psychological adjustment of World War II survivors in the Netherlands (academisch proefschrift). Delft: Eburon press.
Broeke, E. ten, Oppenheim, H.J. & Jongh, A. de (2008). EMDR en de behandeling van complexe PTSS. In: Broeke, E. ten, Jongh, A. de, & Oppenheim, H.J. (Eds.), Praktijkboek EMDR (pp. 139–176). Amsterdam; Harcourt Book Publishers.
Brom, D., & Kleber, R.J. (1985). De Schok Verwerkings Lijst (SVL). Nederlands Tijdschrift voor de Psychologie, 40, 164–168.
Cloitre, M. (2009). Effective psychotherapies for posttraumatic stress disorder: a review and critique. CNS Spectrum, 14, 32–43.
Cloitre, M., Stovall-McClough, K. Ch., Nooner, K., Zorbas, P., Cherry, St., Jackson, Ch.L., Gan, W, & Petkova, E. (2010). Treatment for PTSD related to childhood abuse: a randomized controlled trial. American Journal of Psychiatry, 167, 915–924.CrossRefPubMed
Courtois, C.A. & Ford, J.D. (2009). Treating Complex Traumatic Stress Disorders, an evidence-based guide (pp. 82–103). New York: The Guilford Press.
Crumlish, N. & O’Rourke, K. (2010). A systematic review of treatments for posttraumatic stress disorder among refugees and asylum-seekers. The Journal of Nervous and Mental Disease, 198, 237–251.CrossRefPubMed
Derogatis, L.R. & Savitz, K.L. (2000). The SCL-90-R and the Brief Symptom Inventory (BSI) in Primary Care. In: Maruish, M.E. (ed.). Handbook of psychological assessment in primary care settings, Volume 236 (pp. 297–334). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Does, A.J.W. van der (2002). BDI-II-NL. Handleiding. De Nederlandse versie van de Beck Depression Inventory-2nd edition. Lisse: Harcourt Test Publishers.
Dorrepaal, E., Thomaes, K., & Draijer, N. (2008). Vroeger en verder, stabilisatiecursus na misbruik of mishandeling. Amsterdam: Harcourt Assesment B.V.
Engelhard, I.M., Huijding, J., Hout, M.A. van den, & Jong, P.J. de (2007a). Vulnerability associations and symptoms of post-traumatic stress disorder in soldiers deployed to Iraq. Behaviour Research and Therapy, 45, 2317–2325.CrossRefPubMed
Engelhard, I.M., Hout, M.A. van den, Weerts, J., Arntz, A., Hox, J.J.C.M., & McNally, R.J. (2007b). Deployment-related stress and trauma in Dutch soldiers returning from Iraq. British Journal of Psychiatry, 191, 140–145.CrossRefPubMed
Fazel, M., Wheeler, J. & Danesh, J. (2005). Prevalence of serious mental disorder in 7000 refugees resettled in western countries: A systematic review. The Lancet, 365, 1309–1314.CrossRef
Foa, E.B., Keane, T.M., Friedman, M.J., & Cohen, J.A. (2008). Effective treatments for PTSD: practice guidelines from the International Society for Traumatic Stress Studies, 2nd ed. New York: Guilford.
Hart, O. van der, & Nijenhuis, E., (2007). Fasegerichte behandeling van posttraumatische stress. In: Aarts, P. & Visser, W. (Eds.), Trauma, diagnostiek en behandeling (pp. 179–192). Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Herman, J.L. (1992). Trauma and recovery: The aftermath of violence - from domestic abuse to political terror. New York: Basic Books.
Hovens, J.E., Bramsen, I., & Ploeg, H.M. van der (2000). Handleiding bij de Zelfinventarisatielijst Posttraumatiche Stressstoornis (ZIL). Lisse: Swets Test Publishers.
Janoff Bulman, R. (1989). Assumptive worlds and the stress of traumatic events: Applications of the schema construct. Social Cognition, 7, 113–136.CrossRef
Jong, C.A.J. de, Brink, W. van den, & Jansma, A. (2000). ICL-R: Handleiding bij de vernieuwde Nederlandse versie van de Interpersonal Checklist (ICL). Sint Oedenrode: Novadic.
Kleber, R.J. (2007). Weg van het trauma. Oratie: Universiteit van Utrecht.
Kolk, B.A. van der (2005). Developmental trauma disorder: toward a rational diagnosis for children with complex trauma histories. Psychiatric Annals, 35, 5, 401–408.
LCVT (2008). Richtlijnen voor instroom, diagnostiek, indicatiestelling en evaluatiediagnostiek (effectmeting) voor volwassenen met psychopathologie ten gevolge van vroegkinderlijke chronische traumatisering. Utrecht: LCVT.
Linehan, M. (2002). Dialectische gedragstherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis. Theorie en behandeling. Amsterdam: Harcourt/Pearson.
Livesley, W.J. (2007). Common elements of effective treatment. In: Luyn, B. van, Akhtar, S. & Livesley, W.J. (Eds.), Severe personality disorders (pp. 211–223). Cambridge: Cambridge University Press.CrossRef
Luxenberg, T., Spinazzola, J., & Kolk, B.A. van der (2001). Complex trauma and disorders of extreme stress (DESNOS). Part One: Assessment. Directions in Psychiatry, 21, 373–394.
Minnen, A. van, & Arntz, A. (2005). Behandeling van patiënten met een post traumatische stresstoornis met exposure. In: B.P.R. Gersons & M. Olff (Eds.), Behandelingsstrategieën bij post traumatische stresstoornissen (pp. 76–85). Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Mooren, T., & Dijk, J. van (2004). Getuigenistherapie bij vluchtelingen, een integratief protocol. Tijdschrift voor Psychotherapie, 30, 359–367.
National Institute for Clinical Excellence (2005). The management of posttraumatic stress disorder in primary and secondary care. London: NICE.
Palic, S. & Elklit, A. (2010). Psychosocial treatment of posttraumatic stress disorder in adult refugees: a systematic review of prospective treatment outcome studies. Journal of Affective Disorders, doi:10.​1016/​j.​jad.​2010.​07.​005.PubMed
Rijkeboer, M.M., (2005). Assessment of early maladaptive schemas. On the validity of the Dutch Young Schema-Questionnaire (academisch proefschrift). Enschede/Amsterdam: PrintPartners Ipskamp.
Smid, G.E., Mooren, T.T.M., Mast, R.C. van der, Gersons, B.P.R., & Kleber, R.J. (2009). Delayed posttraumatic stress disorder: systematic review, meta-analysis, and meta-regression analysis of prospective studies. Journal of Clinical Psychiatry, 70, 1572–1582.CrossRefPubMed
Spierings, J. (2008). Een gestructureerd programma voor taxatie en interventie. In: Broeke, E. ten, Jongh, A. de, & Oppenheim, H-J. (Red.), Praktijkboek EMDR. Casusconceptualisatie en specifieke patiëntengroepen (pp. 119–138). Amsterdam: Harcourt Book Publishers.
Stöfsel, M. & Mooren, T. (2010). Complex trauma: diagnostiek en behandeling. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Stuyling de Lange, J., Dashorst, P., & Mooren, T. (2009). Trauma en persoonlijkheidsproblematiek, de toepassing van een integratief model. Tijdschrift voor Psychotherapie 35, 396–412.
Tedeschi R.G., & Calhoun, L.G. (1996). The posttraumatic growth inventory: measuring the positive legacy of trauma. Journal of Traumatic Stress, 9, 3, 455–471.CrossRefPubMed
Terr, L. (1991). Childhood traumas. An outline and overview. American Journal of Psychiatry, 148, 10–20.CrossRefPubMed
World Health Organisation (WHO) (1993). The ICD-10 Classification of Mental and Behavioural Disorders. Diagnostic criteria for research. Geneva: auteur.
Metagegevens
Titel
Complex trauma: hoe te behandelen?
Auteurs
T. Mooren
M. Stöfsel
Publicatiedatum
01-01-2011
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
GZ - Psychologie / Uitgave 1/2011
Print ISSN: 1879-5080
Elektronisch ISSN: 1879-5099
DOI
https://doi.org/10.1007/s41480-011-0005-8

Andere artikelen Uitgave 1/2011

De wonderlijke wereld van Dick Swaab

  • Column

‘Boeddhisme en mindfulness zijn belangrijke inspiratiebronnen’

  • ACT

Op zoek naar kennis en zelfreflectie

  • Impressie

Bewegen richting flexibiliteit met Acceptance and Commitment Therapy (ACT)

  • Wetenschap

Seksverslaving: een behandelaanpak gebaseerd op het begrip eigenwaarde

  • Wetenschap

Nieuws