Top

Gepubliceerd in:

19-09-2018 | Artikelen

Effectonderzoek naar de ouderinterventie Pittige Jaren

Auteurs: Dr. Joyce Weeland, Dr. Rabia R. Chhangur, Dr. Daniëlle van der Giessen, Prof. dr. Walter Matthys, Prof. dr. Bram Orobio de Castro, Prof. dr. Geertjan Overbeek

Gepubliceerd in: Kind en adolescent | Uitgave 4/2018

Samenvatting

Deze studie onderzoekt of de preventieve variant van de ouderinterventie Pittige Jaren (in het Engels The Incredible Years; IY) effectief is in het verminderen van externaliserende gedragsproblemen en of veronderstelde moderatoren (d.w.z., ernst van probleemgedrag bij aanvang van de interventie, geslacht kind, sociaaleconomische status, gezinssamenstelling en het aantal interventiesessies waaraan ouders deelnamen) invloed hebben op deze effectiviteit.

In een gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek, bestaande uit een voormeting, nameting en follow-up, zijn er data verzameld (zowel via vragenlijsten als observaties) van 387 ouders en hun kinderen in de leeftijd van 4–8 jaar (Mleeftijd = 6,21 jaar; SD = 1,33; 55,3 % jongens).

IY leidde tot een toename van positief opvoedgedrag (zowel gerapporteerd als geobserveerd) en een afname van negatief opvoedgedrag en gedragsproblemen bij kinderen (gerapporteerd). We vonden echter geen systematisch bewijs dat de onderzochte moderatoren deze effecten beïnvloedden. Dit wijst erop dat de effecten van IY generaliseerbaar zijn naar een brede populatie in een preventieve setting.

volgende artikel Een retrospectief onderzoek naar de behandelresultaten van Multi Systeem Therapie voor jongeren met ernstig seksueel grensoverschrijdend gedrag (MST-PSB)

Benjamini, Y., & Hochberg, Y. (2005). Controlling the false discovery fate: a practical and powerful approach to multiple testing. Journal of the Royal Statistical Society, 57, 289–300. Retrieved from http://www.jstor.org/stable/2346101.

Chhangur, R. R., Weeland, J., Overbeek, G., Matthys, W., & Orobio de Castro, B. (2012). ORCHIDS: an observational randomized controlled trial on childhood differential susceptibility. BMC Public Health, 12, 917–923. https://doi.org/10.1186/1471-2458-12-917.CrossRefPubMedPubMedCentral

Daley, D., Oord, S. van der, Ferrin, M., Danckaerts, M., Doepfner, M., Cortese, S., & Sonuga-Barke, E. J. S. (2014). Behavioral interventions in attention-deficit/hyperactivity disorder: a meta-analysis of randomized controlled trials across multiple outcome domains. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 53(e5), 835–47, 847.e1-5. https://doi.org/10.1016/j.jaac.2014.05.013.CrossRefPubMed

Durlak, J. A., & DuPre, E. P. (2008). Implementation matters: a review of research on the influence of implementation on program outcomes and the factors affecting implementation. American Journal of Community Psychology, 41, 327–350. https://doi.org/10.1007/s10464-008-9165-0.CrossRef

Eyberg, S. M., & Pincus, D. (1999). Eyberg Child Behavior Inventory and Sutter-Eyberg Student Behavior Inventory-Revised: professional manual. Odessa: Psychological Assessment Resources.

Faul, F., Erdfelder, E., Lang, A.-G., & Buchner, A. (2007). G*Power 3: a flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behavior Research Methods, 39, 175–191. https://doi.org/10.3758/BF03193146.CrossRef

Feldman, M. A., & Werner, S. E. (2002). Collateral effects of behavioral parent training on families of children with developmental disabilities and behavior disorders. Behavioral Interventions, 17(2), 75–83. https://doi.org/10.1002/bin.111.CrossRef

Fossum, S., Mørch, W. T., Handegård, B. H., Drugli, M. B., & Larsson, B. (2009). Parent training for young Norwegian children with ODD and CD problems: predictors and mediators of treatment outcome. Scandinavian Journal of Psychology, 50, 173–181. https://doi.org/10.1111/j.1467-9450.2008.00700.x.CrossRefPubMed

Gardner, F., Hutchings, J., Bywater, T., & Whitaker, C. (2010). Who benefits and how does it work? Moderators and mediators of outcome in an effectiveness trial of a parenting intervention. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 39, 568–580. https://doi.org/10.1080/15374416.2010.486315.CrossRef

Griffin, K. W., Botvin, G. J., Scheier, L. M., Diaz, T., & Miller, N. L. (2000). Parenting practices as predictors of substance use, delinquency, and aggression among urban minority youth: moderating effects of family structure and gender. Psychology of Addictive Behaviors, 14, 174–184. https://doi.org/10.1037/0893-164X.14.2.174.CrossRefPubMedPubMedCentral

Hendriks, A. M., Giessen, D. van der, Stams, G. J. J. M., & Overbeek, G. (2017). The association between parent-reported and observed parenting: a multi-level meta-analysis. Psychological Assessment, versnelde online publicatie. https://doi.org/10.1037/pas0000500.CrossRef

Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indices in covariance structure analysis: conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 11, 1–55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118.CrossRef

Jokela, M., Ferrie, J., & Kivimäki, M. (2009). Childhood problem behaviors and death by midlife: the British National Child Development Study. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 48, 19–24. https://doi.org/10.1097/CHI.0b013e31818b1c76.CrossRefPubMed

Karreman, A., Tuijl, C. van, Aken, M. A. van, & Dekovic, M. (2006). Parenting and self-regulation in preschoolers: a meta-analysis. Infant and Child Development, 15, 561–579. https://doi.org/10.1002/icd.478.CrossRef

Kazdin, A. E. (1995). Child, parent and family dysfunction as predictors of outcome in cognitive-behavioral treatment of antisocial children. Behaviour Research and Therapy, 33, 271–281. https://doi.org/10.1016/0005-7967(94)00053-M.CrossRefPubMed

Leijten, P., Raaijmakers, M. A. J., Orobio de Castro, B., & Matthys, W. (2013). Does socioeconomic status matter? A meta-analysis on parent training effectiveness for disruptive child behavior. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 42, 384–392. https://doi.org/10.1080/15374416.2013.769169.CrossRef

Leijten, P., Raaijmakers, M. A. J., Orobio de Castro, B., & Matthys, W. (2016). Incredible Years – Ouderprogramma voor gedragsproblemen bij kinderen uit laagopgeleide en migrantengezinnen. Systeemtherapie, 28, 233–241.

Leijten, P., Raaijmakers, M. A., Orobio de Castro, B., Ban, E. van den, & Matthys, W. (2017). Effectiveness of The Incredible Years parenting program for families with socioeconomically disadvantaged and ethnic minority backgrounds. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 46(1), 59–73. https://doi.org/10.1080/15374416.2015.1038823.CrossRef

Lundahl, B., Risser, H. J., & Lovejoy, M. C. (2006). A meta-analysis of parent training: moderators and follow-up effects. Clinical Psychology Review, 26, 86–104. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2005.07.004.CrossRefPubMed

Matson, J. L., Rotatori, A. F., & Helsel, W. J. (1983). Development of a rating scale to measure social skills in children: the Matson Evaluation of Social Skills with Youngsters (MESSY). Behaviour Research and Therapy, 21, 335–340. https://doi.org/10.1016/0005-7967(83)90001-3.CrossRefPubMed

McCart, M. R., Priester, P. E., Davies, W. H., & Azen, R. (2006). Differential effectiveness of behavioral parent-training and cognitive-behavioral therapy for antisocial youth: a meta-analysis. Journal of Abnormal Child Psychology, 34, 527–543. https://doi.org/10.1007/s10802-006-9031-1.CrossRefPubMed

McMahon, R. J., Wells, K. C., & Kotler, J. S. (2008). Conduct problems. In E. J. Mash & R. A. Barkley (red.), Treatment of childhood disorders (3e druk. pag. 137–268). New York: Guilford.

Menting, A. T., Orobio de Castro, B., Wijngaards-de Meij, L. D., & Matthys, W. (2014). A trial of parent training for mothers being released from incarceration and their children. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 43(3), 381–396. https://doi.org/10.1080/15374416.2013.817310.CrossRef

Menting, A. T., Orobio de Castro, B., & Matthys, W. (2015). Effectiviteit van Betere Start, opvoedondersteuning voor (ex-) gedetineerde moeders. Kind & Adolescent, 36(3), 127–145.CrossRef

Menting, A. T. A., Orobio de Castro, B., & Matthys, W. (2013). Effectiveness of The Incredible Years parent training to modify disruptive and prosocial child behavior: a meta-analytic review. Clinical Psychology Review, 33, 901–913. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2013.07.006.CrossRefPubMed

Moens, M. A., Weeland, J., Giessen, D. van der, Chhangur, R. R., & Overbeek, G. (2018). In the eye of the beholder? Parent-observer discrepancies in parenting and child disruptive behavior assessments. Journal of Abnormal Child Psychology. https://doi.org/10.1007/s10802-017-0381-7.CrossRefPubMedPubMedCentral

Mouton, B., & Roskam, I. (2015). Confident mothers, easier children: a quasi-experimental manipulation of mothers’ self-efficacy. Journal of Child and Family Studies, 24(8), 2485–2495. https://doi.org/10.1007/s10826-014-0051-0.CrossRef

Muthén, L. K., & Muthén, B. O. (2010). Mplus user’s guide (6e druk.). Los Angeles: Muthén & Muthén.

Olson, S. L., Choe, D. E., & Sameroff, A. J. (2017). Trajectories of child externalizing problems between ages 3 and 10 years: contributions of children’s early effortful control, theory of mind, and parenting experiences. Development and Psychopathology, 29, 1333–1351. https://doi.org/10.1017/S095457941700030X.CrossRefPubMed

Perepletchikova, F., & Kazdin, A. E. (2005). Treatment integrity and therapeutic change: issues and research recommendations. Clinical Psychology: Science and Practice, 12, 365–383.

Posthumus, J. A., Raaijmakers, M. A. J., Maassen, G. H., Engeland, H. van, & Matthys, W. (2012). Sustained effects of Incredible Years as a preventive intervention in preschool children with conduct problems. Journal of Abnormal Child Psychology, 40, 487–500. https://doi.org/10.1007/s10802-011-9580-9.CrossRefPubMed

Reyno, S. M., & McGrath, P. J. (2006). Predictors of parent training efficacy for child externalizing behavior problems: a meta-analytic review. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 47, 99–111. https://doi.org/10.1111/j.1469-7610.2005.01544.x.CrossRefPubMed

Robinson, E. A., & Eyberg, S. M. (1981). The Dyadic Parent–Child Interaction Coding System: standardization and validation. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 49, 245–250. https://doi.org/10.1037/0022-006X.49.2.245.CrossRefPubMed

Rothbaum, F., & Weisz, J. R. (1994). Parental caregiving and child externalizing behavior in nonclinical samples: a meta-analysis. Psychological Bulletin, 116, 55–74.CrossRefPubMed

Ruma, P. R., Burke, R. V., & Thompson, R. W. (1996). Group parent training: is it effective for children of all ages? Behavior Therapy, 27, 159–169. https://doi.org/10.1016/S0005-7894(96)80012-8.CrossRef

Sandler, I., Schoenfelder, E., Wolchik, S., & MacKinnon, D. (2011). Long-term impact of prevention programs to promote effective parenting: lasting effects but uncertain processes. Annual Review Psychology, 62, 299–329. https://doi.org/10.1146/annurev.psych.121208.131619.CrossRef

Sawrikar, V., & Dadds, M. (2018). What role for parental attributions in parenting interventions for child conduct problems? Advances from research into practice. Clinical Child and Family Psychology Review, 21(1), 41–56. https://doi.org/10.1007/s10567-017-0243-4.CrossRefPubMed

Scott, S. (2001). Deciding whether interventions for antisocial behaviour work: principles of outcome assessment, and practice in a multicentre trial. European Child and Adolescent Psychiatry, 10, 59–70.CrossRef

Scott, S., & O’Connor, T. G. (2012). An experimental test of differential susceptibility to parenting among emotionally-dysregulated children in a randomized controlled trial for oppositional behavior. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 53, 1184–1193. https://doi.org/10.1111/j.1469-7610.2012.02586.x.CrossRefPubMed

Scott, S., Knapp, M., Henderson, J., & Maughan, B. (2001). Financial cost of social exclusion: follow up study of antisocial children into adulthood. BMJ, 323(7306), e191. https://doi.org/10.1136/bmj.323.7306.191.CrossRef

Sessa, F. M., Avenevoli, S., Steinberg, L., & Morris, A. S. (2001). Correspondence among informants on parenting: preschool children, mothers, and observers. Journal of Family Psychology, 15, 53. https://doi.org/10.1037/0893-3200.15.1.53.CrossRefPubMed

Sonuga-Barke, E. J. S., Brandeis, D., Cortese, S., Daley, D., Ferrin, M., Holtmann, M., Sergeant, J., et al. (2013). Nonpharmacological interventions for ADHD: systematic review and meta-analyses of randomized controlled trials of dietary and psychological treatments. American Journal of Psychiatry, 170, 275–289. https://doi.org/10.1176/appi.ajp.2012.12070991.CrossRefPubMed

Stifter, C. A., Willoughby, M. T., & Towe-Goodman, N. (2008). Agree or agree to disagree? Assessing the convergence between parents and observers on infant temperament. Infant and Child Development, 17, 407–426. https://doi.org/10.1002/icd.584.CrossRefPubMedPubMedCentral

Stumm, S. von, Deary, I. J., Kivimäki, M., Jokela, M., Clark, H., & Batty, G. D. (2011). Childhood behavior problems and health at midlife: 35-year follow-up of a Scottish birth cohort. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 52(9), 992–1001. https://doi.org/10.1111/j.1469-7610.2011.02373.x.CrossRef

Sullivan, G. M., & Feinn, R. (2012). Using effect size – or why the p value is not enough. Journal of Graduate Medical Education, 4, 279–282. https://doi.org/10.4300/JGME-D-12-00156.1.CrossRefPubMedPubMedCentral

Webster-Stratton, C. (1989). Dyadic Parent-Child Interaction Coding System – Revised. Unpublished manuscript.

Webster-Stratton, C. (2001a). Parenting Practices Interview. Unpublished assessment instrument. http://www.son.washington.edu/centers/parenting-clinic/forms.asp. Geraadpleegd op 17 september 2018.

Webster-Stratton, C. (2001b). The Incredible Years: parents and children videotape series: a parenting course (BASIC). Seattle: Incredible Years.

Webster-Stratton, C., Reid, J., & Hammond, M. (2001). Social skills and problem-solving training for children with early-onset conduct problems: who benefits? Journal of Child Psychology and Psychiatry, 42, 943–952. https://doi.org/10.1111/1469-7610.00790.CrossRefPubMed

Weeland, J., Chhangur, R. R., Jaffee, S. R., Giessen, D. van der, Matthys, W., Orobio de Castro, B., & Overbeek, G. (2018). Does The Incredible Years reduce child externalizing problems through improved parenting? The role of child negative affectivity and serotonin transporter linked polymorphic region (5-HTTLPR) genotype. Development and Psychopathology, 30(1), 93–112. https://doi.org/10.1017/S0954579417000499.CrossRefPubMed

Weersing, V. R., & Weisz, J. R. (2002). Mechanisms of action in youth psychotherapy. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 43, 3–29. https://doi.org/10.1111/1469-7610.00002.CrossRefPubMed

Weisz, J. R., & Kazdin, A. E. (2010). The present and future of evidence-based psychotherapies for children and adolescents. In J. R. Weisz & A. E. Kazdin (red.), Evidence-based psychotherapies for children and adolescents (Second Edition). New York: Guilford.

Wilson, D. B., & Lipsey, M. W. (2001). The role of method in treatment effectiveness research: evidence from meta-analysis. Psychological Methods, 6, 413–429.CrossRefPubMed

Zahn-Waxler, C., Iannotti, R. J., Cummings, E. M., & Denham, S. (1990). Antecedents of problem behaviors in children of depressed mothers. Development and Psychopathology, 2, 271–291. https://doi.org/10.1017/S0954579400000778.CrossRef

Titel: Effectonderzoek naar de ouderinterventie Pittige Jaren
Auteurs: Dr. Joyce Weeland
Dr. Rabia R. Chhangur
Dr. Daniëlle van der Giessen
Prof. dr. Walter Matthys
Prof. dr. Bram Orobio de Castro
Prof. dr. Geertjan Overbeek
Publicatiedatum: 19-09-2018
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Kind en adolescent / Uitgave 4/2018
Print ISSN: 0167-2436
Elektronisch ISSN: 1876-5998
DOI: https://doi.org/10.1007/s12453-018-0190-y

Andere artikelen Uitgave 4/2018

Haptotherapie voor kinderen en ouders: een case-based time-series-onderzoek naar boze buien, acceptatie, affectieve ouder-kindinteractie en opvoedingsbelasting

Artikelen

Medicalisering

Opmerkelijk

DC:0–5, diagnostisch classificatiesysteem voor 0–5-jarigen: een model voor de hele psychiatrie?

Opmerkelijk

Het IJslandse model in Nederland: wat kunnen we ervan leren?

Opmerkelijk

Terugdringen van pesten op school: wat kan de leerkracht doen?

Opmerkelijk

Een retrospectief onderzoek naar de behandelresultaten van Multi Systeem Therapie voor jongeren met ernstig seksueel grensoverschrijdend gedrag (MST-PSB)

Artikelen

Bohn Stafleu van Loghum

Welkom bij Scalda & Bohn Stafleu van Loghum

Registreer

Login

Effectonderzoek naar de ouderinterventie Pittige Jaren

Samenvatting

Andere artikelen Uitgave 4/2018

Haptotherapie voor kinderen en ouders: een case-based time-series-onderzoek naar boze buien, acceptatie, affectieve ouder-kindinteractie en opvoedingsbelasting

Medicalisering

DC:0–5, diagnostisch classificatiesysteem voor 0–5-jarigen: een model voor de hele psychiatrie?

Het IJslandse model in Nederland: wat kunnen we ervan leren?

Terugdringen van pesten op school: wat kan de leerkracht doen?

Een retrospectief onderzoek naar de behandelresultaten van Multi Systeem Therapie voor jongeren met ernstig seksueel grensoverschrijdend gedrag (MST-PSB)

Bohn Stafleu van Loghum

Welkom bij Scalda & Bohn Stafleu van Loghum

Registreer

Login

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Haptotherapie voor kinderen en ouders: een case-based time-series-onderzoek naar boze buien, acceptatie, affectieve ouder-kindinteractie en opvoedingsbelasting

Medicalisering

DC:0–5, diagnostisch classificatiesysteem voor 0–5-jarigen: een model voor de hele psychiatrie?

Het IJslandse model in Nederland: wat kunnen we ervan leren?

Terugdringen van pesten op school: wat kan de leerkracht doen?

Een retrospectief onderzoek naar de behandelresultaten van Multi Systeem Therapie voor jongeren met ernstig seksueel grensoverschrijdend gedrag (MST-PSB)