Skip to main content

Welkom bij Scalda & Bohn Stafleu van Loghum

Scalda heeft ervoor gezorgd dat je Mijn BSL eenvoudig en snel kunt raadplegen.Je kunt de producten hieronder links aanschaffen en rechts inloggen.

Registreer

Schaf de BSL Academy aan: 

BSL Academy mbo AG

Eenmaal aangeschaft kun je thuis, of waar ook ter wereld toegang krijgen tot Mijn BSL.

Heb je een vraag, neem dan contact op met Jan van der Velden.

Login

Als u al geregistreerd bent, hoeft u alleen maar in te loggen om onbeperkt toegang te krijgen tot Mijn BSL.

Top

2024 | OriginalPaper | Hoofdstuk

22. Kindermishandeling door falsificatie (KMdF)

Auteurs : Dr. A. H. Teeuw, Drs. N. J. Schoonenberg

Gepubliceerd in: Medisch handboek kindermishandeling

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

In de nieuwe gezamenlijke NVK/VVAK-richtlijn Kindermishandeling door falsificatie (2023–24) van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde en de Vereniging Vertrouwensartsen inzake kindermishandeling is gekozen voor het gebruik van twee nieuwe termen ter vervanging van de term ‘pediatric condition falsification’ (PCF). ‘Inconsistente presentatie’ (IP) en ‘Kindermishandeling door Falsificatie’ (KMdF) zijn geen officiële diagnostische termen. Zij beschrijven een breed spectrum van casuïstiek waarbij (mogelijke) falsificatie van signalen en symptomen door ouders/verzorgers bij kinderen een rol speelt, en daarmee mogelijk kindermishandeling. De casuïstiek kan sterk variëren in ernst en ook in impact op het dagelijks leven van het kind. Tevens kan de mate van zekerheid bij de professional bij een IP of een vermoeden van KMdF over de betrokkenheid van de ouders/verzorgers bij falsificatie sterk variëren. Dit hoofdstuk geeft een historisch overzicht van de gebruikte terminologie en de nieuwe definities, de epidemiologie, de signalen en symptomen, de aanpak en de samenwerking met de vertrouwensarts en de schade die ten gevolge van deze vorm van kindermishandeling kan ontstaan.
Literatuur
1.
go back to reference VVAK Richtlijn voor de aanpak van: Pediatric Condition Falsification (PCF) en Factitious Disorder by Proxy (FDP) (Münchausen By Proxy Syndroom, MBPS). Vereniging Vertrouwensartsen inzake Kindermishandeling (VVAK); 2007. VVAK Richtlijn voor de aanpak van: Pediatric Condition Falsification (PCF) en Factitious Disorder by Proxy (FDP) (Münchausen By Proxy Syndroom, MBPS). Vereniging Vertrouwensartsen inzake Kindermishandeling (VVAK); 2007.
2.
go back to reference Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK), Vereniging Vertrouwensartsen Kindermishandeling en huiselijk geweld (VVAK). Kindermishandeling door Falsificatie. Federatie Medisch Specialisten; 2023. Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK), Vereniging Vertrouwensartsen Kindermishandeling en huiselijk geweld (VVAK). Kindermishandeling door Falsificatie. Federatie Medisch Specialisten; 2023.
3.
go back to reference Perplexing Presentations (PP)/Fabricated or Induced Illness (FII) in children. RCPCH guidance. London: Royal College of Paediatrics and Child Health (RCPCH); 2021. Perplexing Presentations (PP)/Fabricated or Induced Illness (FII) in children. RCPCH guidance. London: Royal College of Paediatrics and Child Health (RCPCH); 2021.
4.
go back to reference Baeten P. Handelingsprotocol Veilig Thuis 2019. Landelijk Netwerk Veilig Thuis; 2018. Baeten P. Handelingsprotocol Veilig Thuis 2019. Landelijk Netwerk Veilig Thuis; 2018.
5.
go back to reference Kwakman E. Handreiking Samenwerken bij strafbare kindermishandeling. Openbaar Ministerie; 2017. Kwakman E. Handreiking Samenwerken bij strafbare kindermishandeling. Openbaar Ministerie; 2017.
6.
go back to reference KNMG-meldcode Kindermishandeling en huiselijk geweld. Utrecht: Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst. 2023 KNMG-meldcode Kindermishandeling en huiselijk geweld. Utrecht: Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst. 2023
8.
go back to reference Meadow R. Munchausen syndrome by proxy. The hinterland of child abuse. Lancet. 1977;2(8033):343–5.PubMed Meadow R. Munchausen syndrome by proxy. The hinterland of child abuse. Lancet. 1977;2(8033):343–5.PubMed
9.
go back to reference Rosenberg DA. Web of deceit: a literature review of Munchausen syndrome by proxy. Child Abuse Negl. 1987;11(4):547–63.PubMedCrossRef Rosenberg DA. Web of deceit: a literature review of Munchausen syndrome by proxy. Child Abuse Negl. 1987;11(4):547–63.PubMedCrossRef
10.
go back to reference Ayoub CC, Alexander R, Beck D, Bursch B, Feldman KW, Libow J, et al. Position paper: definitional issues in Munchausen by proxy. Child Maltreat. 2002;7(2):105–11.PubMedCrossRef Ayoub CC, Alexander R, Beck D, Bursch B, Feldman KW, Libow J, et al. Position paper: definitional issues in Munchausen by proxy. Child Maltreat. 2002;7(2):105–11.PubMedCrossRef
12.
go back to reference American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-5) 2013. American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-5) 2013.
13.
go back to reference Davis P, Murtagh U, Glaser D. 40 years of fabricated or induced illness (FII): where next for paediatricians? Paper 1: epidemiology and definition of FII. Arch Dis Child. 2019;104(2):110–4.PubMedCrossRef Davis P, Murtagh U, Glaser D. 40 years of fabricated or induced illness (FII): where next for paediatricians? Paper 1: epidemiology and definition of FII. Arch Dis Child. 2019;104(2):110–4.PubMedCrossRef
14.
go back to reference Mart EG. Factitious disorder by proxy: A call for the abandonment of an outmoded diagnosis. The Journal of Psychiatry & Law. 2004;32(3):297–314.CrossRef Mart EG. Factitious disorder by proxy: A call for the abandonment of an outmoded diagnosis. The Journal of Psychiatry & Law. 2004;32(3):297–314.CrossRef
15.
go back to reference APSAC Taskforce. Practice Guidelines. Münchausen by Proxy: Clinical case and management guidance. American Professional Society on the Abuse of Children (APSAC); 2017. APSAC Taskforce. Practice Guidelines. Münchausen by Proxy: Clinical case and management guidance. American Professional Society on the Abuse of Children (APSAC); 2017.
16.
go back to reference Frye EM, Feldman MD. Factitious disorder by proxy in educational settings: A review. Educ Psychol Rev. 2012;24:47–61.CrossRef Frye EM, Feldman MD. Factitious disorder by proxy in educational settings: A review. Educ Psychol Rev. 2012;24:47–61.CrossRef
17.
go back to reference Glaser D, Davis P. For debate: Forty years of fabricated or induced illness (FII): Where next for paediatricians? Paper 2: Management of perplexing presentations including FII. Arch Dis Child. 2019;104(1):7–11.PubMedCrossRef Glaser D, Davis P. For debate: Forty years of fabricated or induced illness (FII): Where next for paediatricians? Paper 2: Management of perplexing presentations including FII. Arch Dis Child. 2019;104(1):7–11.PubMedCrossRef
18.
go back to reference Roesler TA. Medical Child Abuse: What Have We Learned in 40 Years? Current Treatment Options in Pediatrics. 2018;4:363–72.CrossRef Roesler TA. Medical Child Abuse: What Have We Learned in 40 Years? Current Treatment Options in Pediatrics. 2018;4:363–72.CrossRef
19.
go back to reference Jenny C. Child Abuse and Neglect. St. Louis, MO: Saunders, Elsevier; 2011. Jenny C. Child Abuse and Neglect. St. Louis, MO: Saunders, Elsevier; 2011.
20.
go back to reference Fabricated or Induced Illness by Carers (FII): A Practical Guide for Paediatricians. Royal College of Paediatrics and Child Health (RCPCH); 2009. Fabricated or Induced Illness by Carers (FII): A Practical Guide for Paediatricians. Royal College of Paediatrics and Child Health (RCPCH); 2009.
21.
go back to reference Alink LRA, IJzendoorn MH van, Bakermans-Kranenbrug M, Pannebakker F, Vogels ACG, Euser S. De Tweede Nationale Prevalentiestudie Mishandeling van Kinderen en Jeugdigen (NPM-2010). 2011. Alink LRA, IJzendoorn MH van, Bakermans-Kranenbrug M, Pannebakker F, Vogels ACG, Euser S. De Tweede Nationale Prevalentiestudie Mishandeling van Kinderen en Jeugdigen (NPM-2010). 2011.
22.
go back to reference Alink LRA, Prevoo M, van Berkel S, Linting M, Klein Velderman M, Pannebakker F. NPM-2017: Nationale prevalentiestudie mishandeling van kinderen en jeugdigen. Leiden: Leiden University, Institute of Education and Child Studies/TNO Child Health; 2018. Alink LRA, Prevoo M, van Berkel S, Linting M, Klein Velderman M, Pannebakker F. NPM-2017: Nationale prevalentiestudie mishandeling van kinderen en jeugdigen. Leiden: Leiden University, Institute of Education and Child Studies/TNO Child Health; 2018.
23.
go back to reference Denny SJ, Grant CC, Pinnock R. Epidemiology of Munchausen syndrome by proxy in New Zealand. J Paediatr Child Health. 2001;37(3):240–3.PubMedCrossRef Denny SJ, Grant CC, Pinnock R. Epidemiology of Munchausen syndrome by proxy in New Zealand. J Paediatr Child Health. 2001;37(3):240–3.PubMedCrossRef
24.
go back to reference McClure RJ, Davis PM, Meadow SR, Sibert JR. Epidemiology of Munchausen syndrome by proxy, non-accidental poisoning, and non-accidental suffocation. Arch Dis Child. 1996;75(1):57–61.PubMedPubMedCentralCrossRef McClure RJ, Davis PM, Meadow SR, Sibert JR. Epidemiology of Munchausen syndrome by proxy, non-accidental poisoning, and non-accidental suffocation. Arch Dis Child. 1996;75(1):57–61.PubMedPubMedCentralCrossRef
25.
go back to reference Ferrara P, Vitelli O, Bottaro G, Gatto A, Liberatore P, Binetti P, et al. Factitious disorders and Münchausen syndrome: The tip of the iceberg. J Child Health Care. 2013;17(4):366–74.PubMedCrossRef Ferrara P, Vitelli O, Bottaro G, Gatto A, Liberatore P, Binetti P, et al. Factitious disorders and Münchausen syndrome: The tip of the iceberg. J Child Health Care. 2013;17(4):366–74.PubMedCrossRef
26.
go back to reference Sheridan MS. The deceit continues: an updated literature review of Munchausen Syndrome by Proxy. Child Abuse Negl. 2003;27(4):431–51.PubMedCrossRef Sheridan MS. The deceit continues: an updated literature review of Munchausen Syndrome by Proxy. Child Abuse Negl. 2003;27(4):431–51.PubMedCrossRef
27.
go back to reference Rosenberg DA. From lying to homicide: the spectrum of Munchausen Syndrome by Proxy. In: Levin AV, Sheridan MS (red.), Munchausen Syndrome by Proxy Issues in diagnosis and treatment. London: Lexington Books; 1995. Rosenberg DA. From lying to homicide: the spectrum of Munchausen Syndrome by Proxy. In: Levin AV, Sheridan MS (red.), Munchausen Syndrome by Proxy Issues in diagnosis and treatment. London: Lexington Books; 1995.
28.
go back to reference Galvin HK, Newton AW, Vandeven AM. Update on Munchausen syndrome by proxy. Curr Opin Pediatr. 2005;17(2):252–7.PubMedCrossRef Galvin HK, Newton AW, Vandeven AM. Update on Munchausen syndrome by proxy. Curr Opin Pediatr. 2005;17(2):252–7.PubMedCrossRef
29.
go back to reference Korpershoek M, Flisher AJ. Diagnosis and management of Munchausen’s Syndrome by Proxy. J Child Adolesc Ment Health. 2004;16(1):1–9.PubMedCrossRef Korpershoek M, Flisher AJ. Diagnosis and management of Munchausen’s Syndrome by Proxy. J Child Adolesc Ment Health. 2004;16(1):1–9.PubMedCrossRef
30.
go back to reference Meadow R. Different interpretations of Munchausen Syndrome by Proxy. Child Abuse Negl. 2002;26(5):501–8.PubMedCrossRef Meadow R. Different interpretations of Munchausen Syndrome by Proxy. Child Abuse Negl. 2002;26(5):501–8.PubMedCrossRef
31.
go back to reference Shaw RJ, Dayal S, Hartman JK, DeMaso DR. Factitious disorder by proxy: pediatric condition falsification. Harv Rev Psychiatry. 2008;16(4):215–24.PubMedCrossRef Shaw RJ, Dayal S, Hartman JK, DeMaso DR. Factitious disorder by proxy: pediatric condition falsification. Harv Rev Psychiatry. 2008;16(4):215–24.PubMedCrossRef
32.
go back to reference Parrish M, Perman J. Munchausen syndrome by proxy: Some practice implications for social workers. Child Adolesc Soc Work J. 2004;21:137–54.CrossRef Parrish M, Perman J. Munchausen syndrome by proxy: Some practice implications for social workers. Child Adolesc Soc Work J. 2004;21:137–54.CrossRef
33.
go back to reference Abeln B, Love R. An overview of Munchausen syndrome and Munchausen syndrome by proxy. Nurs Clin. 2018;53(3):375–84. Abeln B, Love R. An overview of Munchausen syndrome and Munchausen syndrome by proxy. Nurs Clin. 2018;53(3):375–84.
34.
go back to reference Mart EG. Munchausen's Syndrome (Factitious Disorder) by Proxy: A Brief Review of Its Scientific and Legal Status. The Scientific Review of Mental Health Practice: Objective Investigations of Controversial and Unorthodox Claims in Clinical Psychology, Psychiatry, and Social Work 2002. Mart EG. Munchausen's Syndrome (Factitious Disorder) by Proxy: A Brief Review of Its Scientific and Legal Status. The Scientific Review of Mental Health Practice: Objective Investigations of Controversial and Unorthodox Claims in Clinical Psychology, Psychiatry, and Social Work 2002.
35.
go back to reference McTavish JR, Gonzalez A, Santesso N, MacGregor JC, McKee C, MacMillan HL. Identifying children exposed to maltreatment: a systematic review update. BMC Pediatr. 2020;20:113.CrossRef McTavish JR, Gonzalez A, Santesso N, MacGregor JC, McKee C, MacMillan HL. Identifying children exposed to maltreatment: a systematic review update. BMC Pediatr. 2020;20:113.CrossRef
36.
go back to reference Pankratz L. Persistent problems with the ‘separation test’ in Munchausen syndrome by proxy. The Journal of Psychiatry & Law. 2010;38(3):307–23.CrossRef Pankratz L. Persistent problems with the ‘separation test’ in Munchausen syndrome by proxy. The Journal of Psychiatry & Law. 2010;38(3):307–23.CrossRef
37.
go back to reference Rogers R. Diagnostic, explanatory, and detection models of Munchausen by proxy: extrapolations from malingering and deception. Child Abuse Negl. 2004;28(2):225–38.PubMedCrossRef Rogers R. Diagnostic, explanatory, and detection models of Munchausen by proxy: extrapolations from malingering and deception. Child Abuse Negl. 2004;28(2):225–38.PubMedCrossRef
38.
go back to reference Siegel PT, Fischer H. Munchausen by proxy syndrome: Barriers to detection, confirmation, and intervention. Children’s services: social policy, research, and practice. 2001;4(1):31–50.CrossRef Siegel PT, Fischer H. Munchausen by proxy syndrome: Barriers to detection, confirmation, and intervention. Children’s services: social policy, research, and practice. 2001;4(1):31–50.CrossRef
39.
go back to reference Tully J, Hopkins O, Smith A, Williams K. Fabricated or induced illness in children: A guide for Australian health-care practitioners. J Paediatr Child Health. 2021;57(12):1847–52.PubMedCrossRef Tully J, Hopkins O, Smith A, Williams K. Fabricated or induced illness in children: A guide for Australian health-care practitioners. J Paediatr Child Health. 2021;57(12):1847–52.PubMedCrossRef
40.
go back to reference Southall DP, Plunkett MC, Banks MW, Falkov AF, Samuels MP. Covert video recordings of life-threatening child abuse: lessons for child protection. Pediatrics. 1997;100(5):735–60.PubMedCrossRef Southall DP, Plunkett MC, Banks MW, Falkov AF, Samuels MP. Covert video recordings of life-threatening child abuse: lessons for child protection. Pediatrics. 1997;100(5):735–60.PubMedCrossRef
41.
go back to reference Feldman KW, Feldman MD, Grady R, Burns MW, McDonald R. Renal and urologic manifestations of pediatric condition falsification/Munchausen by proxy. Pediatr Nephrol. 2007;22(6):849–56.PubMedCrossRef Feldman KW, Feldman MD, Grady R, Burns MW, McDonald R. Renal and urologic manifestations of pediatric condition falsification/Munchausen by proxy. Pediatr Nephrol. 2007;22(6):849–56.PubMedCrossRef
43.
go back to reference Feldman KW, Hickman RO. The central venous catheter as a source of medical chaos in Munchausen syndrome by proxy. J Pediatr Surg. 1998;33(4):623–7.PubMedCrossRef Feldman KW, Hickman RO. The central venous catheter as a source of medical chaos in Munchausen syndrome by proxy. J Pediatr Surg. 1998;33(4):623–7.PubMedCrossRef
44.
go back to reference Amirali EL, Bezonsky R, McDonough R. Culture and Munchausen-by-proxy syndrome: the case of an 11-year-old boy presenting with hyperactivity. Can J Psychiatry. 1998;43(6):632–5.PubMedCrossRef Amirali EL, Bezonsky R, McDonough R. Culture and Munchausen-by-proxy syndrome: the case of an 11-year-old boy presenting with hyperactivity. Can J Psychiatry. 1998;43(6):632–5.PubMedCrossRef
45.
go back to reference Ayoub CC, Schreier HA, Keller C. Munchausen by proxy: presentations in special education. Child Maltreat. 2002;7(2):149–59.PubMedCrossRef Ayoub CC, Schreier HA, Keller C. Munchausen by proxy: presentations in special education. Child Maltreat. 2002;7(2):149–59.PubMedCrossRef
46.
go back to reference Lindahl MW. Beyond Munchausen by proxy: a proposed conceptualization for cases of recurring, unsubstantiated sexual abuse allegations. J Child Sex Abus. 2009;18(2):206–20.PubMedCrossRef Lindahl MW. Beyond Munchausen by proxy: a proposed conceptualization for cases of recurring, unsubstantiated sexual abuse allegations. J Child Sex Abus. 2009;18(2):206–20.PubMedCrossRef
47.
go back to reference Bartsch C, Risse M, Schutz H, Weigand N, Weiler G. Munchausen syndrome by proxy (MSBP): an extreme form of child abuse with a special forensic challenge. Forensic Sci Int. 2003;137(2–3):147–51.PubMedCrossRef Bartsch C, Risse M, Schutz H, Weigand N, Weiler G. Munchausen syndrome by proxy (MSBP): an extreme form of child abuse with a special forensic challenge. Forensic Sci Int. 2003;137(2–3):147–51.PubMedCrossRef
49.
go back to reference Jureidini JN, Shafer AT, Donald TG. ‘Munchausen by proxy syndrome’: not only pathological parenting but also problematic doctoring? Med J Aust. 2003;178(3):130–2.PubMedCrossRef Jureidini JN, Shafer AT, Donald TG. ‘Munchausen by proxy syndrome’: not only pathological parenting but also problematic doctoring? Med J Aust. 2003;178(3):130–2.PubMedCrossRef
51.
go back to reference Hall DE, Eubanks L, Meyyazhagan LS, Kenney RD, Johnson SC. Evaluation of covert video surveillance in the diagnosis of munchausen syndrome by proxy: lessons from 41 cases. Pediatrics. 2000;105(6):1305–12.PubMedCrossRef Hall DE, Eubanks L, Meyyazhagan LS, Kenney RD, Johnson SC. Evaluation of covert video surveillance in the diagnosis of munchausen syndrome by proxy: lessons from 41 cases. Pediatrics. 2000;105(6):1305–12.PubMedCrossRef
55.
go back to reference Vennemann B, Perdekamp MG, Weinmann W, Faller-Marquardt M, Pollak S, Brandis M. A case of Munchausen syndrome by proxy with subsequent suicide of the mother. Forensic Sci Int. 2006;158(2–3):195–9.PubMedCrossRef Vennemann B, Perdekamp MG, Weinmann W, Faller-Marquardt M, Pollak S, Brandis M. A case of Munchausen syndrome by proxy with subsequent suicide of the mother. Forensic Sci Int. 2006;158(2–3):195–9.PubMedCrossRef
56.
go back to reference Bursch B, Schreier HA, Ayoub CC, Libow JA, Sanders MJ, Yorker BC. Further thoughts on ‘Beyond Munchausen by proxy: identification and treatment of child abuse in a medical setting.’ Pediatrics. 2008;121(2):444–5.PubMedCrossRef Bursch B, Schreier HA, Ayoub CC, Libow JA, Sanders MJ, Yorker BC. Further thoughts on ‘Beyond Munchausen by proxy: identification and treatment of child abuse in a medical setting.’ Pediatrics. 2008;121(2):444–5.PubMedCrossRef
Metagegevens
Titel
Kindermishandeling door falsificatie (KMdF)
Auteurs
Dr. A. H. Teeuw
Drs. N. J. Schoonenberg
Copyright
2024
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-2960-1_22