Skip to main content

Welkom bij Scalda & Bohn Stafleu van Loghum

Scalda heeft ervoor gezorgd dat je Mijn BSL eenvoudig en snel kunt raadplegen.Je kunt de producten hieronder links aanschaffen en rechts inloggen.

Registreer

Schaf de BSL Academy aan: 

BSL Academy mbo AG

Eenmaal aangeschaft kun je thuis, of waar ook ter wereld toegang krijgen tot Mijn BSL.

Heb je een vraag, neem dan contact op met Jan van der Velden.

Login

Als u al geregistreerd bent, hoeft u alleen maar in te loggen om onbeperkt toegang te krijgen tot Mijn BSL.

Top
Gepubliceerd in:

01-07-2001 | Beschouwing

Overspannen, depressief, burnout of chronisch vermoeid: een diagnostische grabbelton?

Auteur: dr. Anton Schmidt

Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap | Uitgave 7/2001

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Een breed overspanningsbegrip heeft nadelen. In een hier geïntroduceerd beperkter concept staat het tijdelijk onvermogen van overspannen personen centraal om – als gevolg van chronische, oncontroleerbare stress – nieuwe, gecompliceerde of emotioneel beladen informatie te verwerken. Kernsymptomen zijn: concentratieproblemen, vergeetachtigheid, een daling van probleemoplossende vermogens en een toenemend oncontroleerbaar, chaotisch gevoelsleven. Overspanning wordt gezien als een overgangsfase tussen mislukkende stresscoping en psychiatrische stoornissen.
Deze invalshoek impliceert een duidelijk onderscheid met een depressie en maakt verder een nuancering van burnout wenselijk. Hierbij wordt de eigenheid van burnout niet zozeer gezien in de statische eindtoestand, maar in het ‘psychische erosieproces’ zelf. Op grond van klachten en stress-etiologie is er geen reden voor een principieel onderscheid tussen overspanning en het chronisch vermoeidheid syndroom.
Literatuur
go back to reference Van den Lisdonk E, Van den Bosch W, Huygen F, Lagro-Janssen A, redactie. Ziekten in de huisartspraktijk. Utrecht: Bunge, 1994. Van den Lisdonk E, Van den Bosch W, Huygen F, Lagro-Janssen A, redactie. Ziekten in de huisartspraktijk. Utrecht: Bunge, 1994.
go back to reference Terluin B. Overspanning onderbouwd. Een studie naar de diagnose surmenage in de huisartspraktijk. Zeist: Kerckebosch, 1994. Terluin B. Overspanning onderbouwd. Een studie naar de diagnose surmenage in de huisartspraktijk. Zeist: Kerckebosch, 1994.
go back to reference Schroer K. Ziekteverzuim wegens overspanning. Maastricht: Universitaire Pers Maastricht, 1993. Schroer K. Ziekteverzuim wegens overspanning. Maastricht: Universitaire Pers Maastricht, 1993.
go back to reference Schmidt A. De psychologie van overspanning. Theorie en praktijk. Amsterdam: Boom, 2000. Schmidt A. De psychologie van overspanning. Theorie en praktijk. Amsterdam: Boom, 2000.
go back to reference De Bakker D, Sixma H, Van Velden J. Morbiditeit in de Almeerse huisartspraktijk. Ziekte en verrichtingen in de Almeerse huisartspraktijk. Utrecht: NIVEL, 1992. De Bakker D, Sixma H, Van Velden J. Morbiditeit in de Almeerse huisartspraktijk. Ziekte en verrichtingen in de Almeerse huisartspraktijk. Utrecht: NIVEL, 1992.
go back to reference APA. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 4th edition. Washington DC: American Psychiatric Association, 1994. APA. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 4th edition. Washington DC: American Psychiatric Association, 1994.
go back to reference Schaufeli W. Opgebrand. Over de achtergronden van werkstress bij contactuele beroepen -het burnout syndroom. Rotterdam: Ad. Donker, 1990. Schaufeli W. Opgebrand. Over de achtergronden van werkstress bij contactuele beroepen -het burnout syndroom. Rotterdam: Ad. Donker, 1990.
go back to reference Terluin B. De Vierdimensionale klachtenlijst (4DKL). Een vragenlijst voor het meten van distress, depressie en somatisatie. Huisarts Wet 1996;39:538-547. Terluin B. De Vierdimensionale klachtenlijst (4DKL). Een vragenlijst voor het meten van distress, depressie en somatisatie. Huisarts Wet 1996;39:538-547.
go back to reference Schmidt A. Overspanning: een zee van klachten of een bron van onderzoek? Tijdschr voor Psychiatrie 2001;43:141-9. Schmidt A. Overspanning: een zee van klachten of een bron van onderzoek? Tijdschr voor Psychiatrie 2001;43:141-9.
go back to reference Terluin B. Surmenage in een huisartsenpraktijk. Over de wanverhouding tussen psychische belasting en belastbaarheid. Medisch Contact 1988;43:1495-8. Terluin B. Surmenage in een huisartsenpraktijk. Over de wanverhouding tussen psychische belasting en belastbaarheid. Medisch Contact 1988;43:1495-8.
go back to reference Payne R. Individual differences in the study of occupational stress. In: Cooper C, Payne R, editors. Causes, coping & consequences of stress at work. Chichester: John Wiley & Sons, 1994. Payne R. Individual differences in the study of occupational stress. In: Cooper C, Payne R, editors. Causes, coping & consequences of stress at work. Chichester: John Wiley & Sons, 1994.
go back to reference Nuechterlein K, Asarnow R. Perception and cognition. In: Kaplan H, Sadock B, editors. Comprehensive textbook of psychiatry. Volume 5. Baltimore, Hong Kong, London, Sydney: Williams & Wilkins, 1989: 241-256. Nuechterlein K, Asarnow R. Perception and cognition. In: Kaplan H, Sadock B, editors. Comprehensive textbook of psychiatry. Volume 5. Baltimore, Hong Kong, London, Sydney: Williams & Wilkins, 1989: 241-256.
go back to reference Willner P. Validity, reliability, and utility of the chronic mild stressor model of depression: a 10-year review and evaluation. Psychopharmacology 1997;134:319-29.CrossRefPubMed Willner P. Validity, reliability, and utility of the chronic mild stressor model of depression: a 10-year review and evaluation. Psychopharmacology 1997;134:319-29.CrossRefPubMed
go back to reference Cohen S, Evans G, Krantz D, Stokols D. Physiological,motivational, and cognitive effects of aircraft noise on children: moving from the laboratory to the field. In: Monat A, Lazarus R, editors. Stress and coping. New York: Columbia University Press, 1985. Cohen S, Evans G, Krantz D, Stokols D. Physiological,motivational, and cognitive effects of aircraft noise on children: moving from the laboratory to the field. In: Monat A, Lazarus R, editors. Stress and coping. New York: Columbia University Press, 1985.
go back to reference Meijman T. De vermoeidheidsbeleving: beschouwingen over het begrip en de meting ervan. In: Schabracq M, Winnubst B, redactie. Handboek Arbeid en Gezondheidpsychologie. Deel 2: Toepassingen. Utrecht: Lemma, 1993. Meijman T. De vermoeidheidsbeleving: beschouwingen over het begrip en de meting ervan. In: Schabracq M, Winnubst B, redactie. Handboek Arbeid en Gezondheidpsychologie. Deel 2: Toepassingen. Utrecht: Lemma, 1993.
go back to reference Edwards J. The determinants and consequences of coping with stress. In: Cooper C, Payne R, editors. Causes, coping and consequences of stress at work. Chichester: John Wiley & Sons, 1988. Edwards J. The determinants and consequences of coping with stress. In: Cooper C, Payne R, editors. Causes, coping and consequences of stress at work. Chichester: John Wiley & Sons, 1988.
go back to reference Lazarus R, Folkman S. Stress, appraisal, and coping. New York: Springer, 1984. Lazarus R, Folkman S. Stress, appraisal, and coping. New York: Springer, 1984.
go back to reference Farmer A, Jones I, Hillier J. Neurasthenia revised: ICD-10 and DSM 3R psychiatric syndromes in chronic fatigue patients and comparison subjects. Br J Psychiatry 1995;167:503-506.CrossRefPubMed Farmer A, Jones I, Hillier J. Neurasthenia revised: ICD-10 and DSM 3R psychiatric syndromes in chronic fatigue patients and comparison subjects. Br J Psychiatry 1995;167:503-506.CrossRefPubMed
go back to reference De Rooij L. Preventie ziekteverzuim, stress en burnout. Baarn: Nelissen, 1994. De Rooij L. Preventie ziekteverzuim, stress en burnout. Baarn: Nelissen, 1994.
go back to reference Keijsers GPJ, Schaap CPDR, Vossen CJC, Boelaars V, van Minnen A. Protocollaire behandeling van patiënten met burnout. In: Keijsers GPJ, van Minnen A, Hoogduin CAL, redactie. Protocollaire behandelingen in de ambulante geestelijke gezondheidszorg. Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum, 1997. Keijsers GPJ, Schaap CPDR, Vossen CJC, Boelaars V, van Minnen A. Protocollaire behandeling van patiënten met burnout. In: Keijsers GPJ, van Minnen A, Hoogduin CAL, redactie. Protocollaire behandelingen in de ambulante geestelijke gezondheidszorg. Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum, 1997.
go back to reference Schmidt A. Overspanning is burnout? Neen! Tijdschr Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde 2000;8:204-7. Schmidt A. Overspanning is burnout? Neen! Tijdschr Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde 2000;8:204-7.
go back to reference Turnberg L, Caldicot F, Newman L. Chronic fatigue syndrome . Salisbury: Royal college of general practitioners, 1996. Turnberg L, Caldicot F, Newman L. Chronic fatigue syndrome . Salisbury: Royal college of general practitioners, 1996.
go back to reference Cleare A, Wessely S. Chronic fatigue syndrome: a stress disorder? Br J Hosp Med 1996;55(9): 571-4.PubMed Cleare A, Wessely S. Chronic fatigue syndrome: a stress disorder? Br J Hosp Med 1996;55(9): 571-4.PubMed
go back to reference Abbey S. Somatization, illness attribution and the sociocultural psychiatry of chronic fatigue syndrome. In: Bock G, Whelan J, editors. Chronic fatigue syndrome . Chichester: J Wiley& Sons, 1993. Abbey S. Somatization, illness attribution and the sociocultural psychiatry of chronic fatigue syndrome. In: Bock G, Whelan J, editors. Chronic fatigue syndrome . Chichester: J Wiley& Sons, 1993.
go back to reference Terluin B, Van der Klink J. Klinisch beeld en beloop van overspanning. In: Hoogduin C, Schaap C, Kladler A, Hoogduin W, redactie. Behandelingsstrategieën bij burnout. Houten, Diegem: Bohn, Stafleu, Van Loghum, 1996. Terluin B, Van der Klink J. Klinisch beeld en beloop van overspanning. In: Hoogduin C, Schaap C, Kladler A, Hoogduin W, redactie. Behandelingsstrategieën bij burnout. Houten, Diegem: Bohn, Stafleu, Van Loghum, 1996.
go back to reference Daus C, Sanders D, Campbell D. Consequences of alternative work schedules. In: C. Cooper C, Robertson I, editors. International Review of Industrial and Organisational Psychology. Volume 13. Chichester: John Wiley & Sons, 1998. Daus C, Sanders D, Campbell D. Consequences of alternative work schedules. In: C. Cooper C, Robertson I, editors. International Review of Industrial and Organisational Psychology. Volume 13. Chichester: John Wiley & Sons, 1998.
go back to reference Verhey F, Crebolder H. Dementie en geheugenstoornissen. In: Van Ree J, De Vries M, redactie. Psychiatrie. Houten, Diegem: Bohn, Stafleu, v Loghum, 1997. Verhey F, Crebolder H. Dementie en geheugenstoornissen. In: Van Ree J, De Vries M, redactie. Psychiatrie. Houten, Diegem: Bohn, Stafleu, v Loghum, 1997.
go back to reference Ganzefles P, Houx P. Neurotoxiciteit: effecten van langdurige blootstelling aan chemische stoffen. In: Deelman B, Eling P, de Haan E, Jennekens-Schinkel A, van Zomeren E, redactie. Klinische Neuropsychologie. Amsterdam: Boom, 1997. Ganzefles P, Houx P. Neurotoxiciteit: effecten van langdurige blootstelling aan chemische stoffen. In: Deelman B, Eling P, de Haan E, Jennekens-Schinkel A, van Zomeren E, redactie. Klinische Neuropsychologie. Amsterdam: Boom, 1997.
Metagegevens
Titel
Overspannen, depressief, burnout of chronisch vermoeid: een diagnostische grabbelton?
Auteur
dr. Anton Schmidt
Publicatiedatum
01-07-2001
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Huisarts en wetenschap / Uitgave 7/2001
Print ISSN: 0018-7070
Elektronisch ISSN: 1876-5912
DOI
https://doi.org/10.1007/BF03082516