Het perspectief van patiënten is van essentieel belang bij het bepalen wat persoonsgerichte, doeltreffende, doelmatige en veilige zorg inhoudt. Kernwaarden zoals keuzevrijheid, behoud van persoonlijke autonomie en solidariteit staan hierbij centraal. Door patiëntenparticipatie kunnen we een dieper inzicht krijgen in het perspectief van de individuele patiënt en van een patiëntencollectief, inclusief hun vragen, doelen, waarden en voorkeuren. Bovendien stelt dit patiënten in staat om bij te dragen aan de verbetering van de kwaliteit van zorg. Patiëntenparticipatie kan op verschillende manieren worden vormgegeven, met de patiënt als bron van ervaringskennis en als partner in het ontwikkelen en verspreiden van kennis. Dit hoofdstuk beschrijft recente ontwikkelingen in patiëntenparticipatie, benadrukt diverse vormen en implementatiestrategieën en belicht tevens kwetsbaarheden van dit concept. We bespreken patiëntenparticipatie op individueel en collectief niveau. Betrokkenheid van patiënten is belangrijk voor een gezondheidszorgsysteem dat voortdurend leert en vormt een onmisbare voorwaarde voor het herontwerpen van toekomstbestendige, duurzame gezondheidszorg.
