Het delier is een acuut neuropsychiatrisch syndroom dat, onder invloed van meerdere uitlokkende (luxerende) en predisponerende factoren, vooral voorkomt bij oudere patiënten. Het delier wordt gekenmerkt door een acuut veranderd bewustzijn en stoornissen in aandacht en geheugen, en gaat soms gepaard met hallucinaties en wanen. Het beloop van deze symptomen kan van uur tot uur fluctueren. Het kernsymptoom van een delier is de gestoorde aandacht die gepaard gaat met verhoogde of juist verminderde alertheid. Daarnaast zijn er geheugenstoornissen en treedt desoriëntatie op in tijd, plaats en persoon. De relatie tussen delier en acute lichamelijke ziekte is overduidelijk. Als uitlokkende factoren worden vooral infectie, operatie, beroerte en medicatie beschouwd.
Er bestaan veel klinische meetinstrumenten voor het stellen van de diagnose delier en bepaling van de ernst en het subtype, zoals de Delirium Observatie Screenings Schaal (DOSS), de Confusion Assessment Method (CAM) en de Delirium Rating Scale-Revised-98 (DRS-R-98).
Veranderingen in neurotransmitter- en hormonale systemen zijn thans de meest gebruikte verklaringen bij de etiologie van een delier. Ook bijwerkingen van medicatie spelen een rol bij het ontstaan van delier.
De behandeling van een delier bestaat uit onderzoek naar en behandeling van de onderliggende oorzaak, adequate zorg en psychosociale begeleiding, veilige medicamenteuze behandeling van de aanwezige symptomen, preventie van complicaties zoals obstipatie, blaasretentie, decubitus, ondervoeding en vallen.
